کمبود پتاسیم خون ( هیپوکالمی) میتواند به علت های مختلفی باشد. هیپوکالمی معمولا در دوران سالمندی رخ می دهد که در ادامه مقاله به بررسی دلایل شایع بودن این بیماری در میان سالمندان، عوارض بیماری و راهکارهای پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت.
کارکرد پتاسیم در بدن
قبل از رفتن به سراغ بررسی دلایل ابتلا به هیپوکالمی در ابتدا میخواهیم به بررسی برخی از مهم ترین کارکردهای پتاسیم در بدن بپردازیم. کارکردهای پتاسیم در بدن عبارتند از:
جلوگیری از تشکیل تومور و اسپاسم های عضلانی
یون پتاسیم، فراوانترین و مهم ترین یون داخل سلولی است. این یون ها، مانع تجمع آب در سلول است و یون های سدیم را از بدن بیرون می کند و این امر میتواند از اسپاسم عضلانی و تشکیل تومور جلوگیری کند.
کنترل فشار خون
افزایش میزان سدیم در بدن میتوان منجر به بروز بیماری فشار خون بالا و متعاقب آن بروز بیماری های قلبی و عروقی گردد و تبعیت از رژیم های غذایی پتاسیم دار می تواند از این امر پیشگیری کند.
جلوگیری از سکته مغزی
بر اساس تحقیقات محققان، خوردن غذاهای حاوی پتاسیم تا میزان زیادی میتواند از بروز سکته مغزی و علائم آن در بدن جلوگیری کند.
افزایش نشاط
اگر بدن شما دچار کمبود پتاسیم خون در بدن شود، سطح گلیکوژن خون شما کاهش یافته و باعث کاهش انرژی بدن و بروز عصبانیت میشود.
تنظیم تعادل مایعات داخل سلول
تعادل در تنظیم مایعات داخل سلولی بسیار برای بدن حیاتی است و چنان چه این کار به درستی انجام نگیرد، موجب تشکیل تومور مغزی و بروز پارگی سلول خواهد شد.
هیپوکالمی چیست؟
کمبود پتاسیم خون ( هیپوکالمی) میتواند به دلایل مختلف باشد. همه شما میدانید که مصرف انواع مواد معدنی و ویتامین برای بدن بسیار ضروری است و دریافت به اندازه کافی آن میتواند موجب حفظ سلامت ارگان های بدن و سلامتی جسم و روح ما شود.
کمبود این ویتامین ها میتواند برای بدن ما مشکلات و عوارضی را به وجود آورد که که یکی از ییماری ها و عوارض، کمبود پتاسیم خون ( هیپوکالمی) در بدن است.
دلایل ابتلا به هیپوکالمی
- یکی از دلایل ابتلا به کمبود پتاسیم خون و یا همان هیپوکالمی، استفاده از دارو ها و همچنین عوامل ژنتیکی است.
- کمبود پتاسیم نیز در ابتلای به بیماری هیپوکالمی نقش بسیار موثری ایفا می کند و میتواند تاثیر بسیار حیاتی بر عملکرد سلول های بدن و به ویژه سلول های عصبی و سلول مایچه های قلب داشته باشد و در صورتی که میزان پتاسیم خون در بدن کم تر از 5 میلی مول بر لیتر باشد، هیپوکالمی رخ خواهد داد.
دلیل شایع تر بودن بودن بیماری در میان سالمندان
از جمله دلایل ابتلا به هیپوکالمی در دوران سالمندی میتوان به این مورد اشاره کرد که توانایی جسمانی سالمندان در این دوران و به مرور زمان کم تر میشود که میتواند او را مستعد ابتلا به انواع بیماری ها و امراض گوناگون از جمله هیپوکالمی کند.
در دوران سالمندی ممکن است که سالمندان دچار سوء تغذیه شوند و میزان پتاسیم کم تری مصرف کنند و یا بدن آن ها دچا سوء جذب شده باشد و یا به دلیل بروز بیماری های گوارشی و کلیوی و علی رغم خوردن غذاهای حاوی پتاسیم، پتاسیم آن ها جذب بدن نشود و فرد سالمند را دچار کمبود پتاسیم خون کند.
مهم ترین علل ابتلای سالمندان به کمبود پتاسیم خون عبارتند از:
- مصرف الکل
- خوردن داروهای ادرار آور
- مصرف داروهای مخصوص آسم
- لوسمی
- بی اشتهایی
- کمبود منیزیم
- مشکلات گوارشی
علایم و عوازض هیپوکالمی
علایم هیپوکالمی معمولا خفیف بوده و تشخیص دادن آن بسیار سخت است. اما کمبود این عنصر میتواند با علایم و نشانه هایی مثل سوزن سوزن شدن و یا بی حسی دست و پا، افسردگی، تپش قلب نامنظم، حالت تهوع، تکرر ادار، گرفتگی عضلات، بی حالی و خستگی، یبوست، فلج عضلانی و آکنه شود.
راهکار پشیگیری از ابتلا به هیپوکالمی در سالمندان
همیشه پیشگیزی بهتر از درمان است. به منظور جلوگیری از ابتلای سالمندان به کمبود پتاسیم خون کافی است که فرد مسن در دوران سالمندی، مراعات تغذیه ای بیشتری داشته باشد و یک رژیم غذای سالم و حاوی پتاسیم کافی را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجاند.
راهکارهای تشخیص بیماری کمبود پتاسیم خون
اگر فرد سالمندی در خانه خود دارید که مبتلا به علایم و عوارض کمبود پتاسیم خون است، حتما او را به پزشک ببرید تا با تشخیص زودهنگام بیماری و انجام تست های آزمایشگاهی، مراحل درمان سریع تر طی شده و از بروز علایم جدی تر پیشگیری شود.
با انجام آزمایش خون و ادرار ، پزشک به راحتی میتواند تشخیص دهد که آیا بیمار شما مبتلا به هیپوکالمی است یا خیر.
راه حل های درمان بیماری
کاهش مصرف داروهای ملین
خوشبختانه این بیماری به سادگی قابل درمان است و نوع درمان آن بستگی به شرایط بیمار خواهد داشت؛ به طور مثال اگر فرد سالمند بر اثر مصرف داروهای ملین و یا ادرار آور مبتلا به این بیماری شده است، با کاهش دوز های دارو و یا قطع مصرف آن این مشکل برطرف خواهد شد.
مصرف روزانه غذاهای حاوی پتاسیم
همچنین به توصیه محققان باید روزانه میزان 400 میلی گرم پتاسیم در طول روز مصرف کرد و گنجاندن غذاهای حاوی پتاسیم در برنامه روزانه غذایی میتواند به درمان این بیماری کمک کند.
منابع غذایی غنی از پتاسیم
- سیب زمینی
- موز
- عدس
- لوبیا سفید
- اسفناج
- آووکادو
- پرتقال
- ماست
- آلو خشک
- قیصی
- کلم بروکلی
- برگ چغندر
- رب گوجه فرنگی
- ماهی
سخن آخر
مصرف پتاسیم برای بدن بسیار ضروری است و دریافت روزانه 400 میلی گرم از آن توصیه میشود؛ زیرا مصرف بیش از این میزان میتواند تعادل بدن را بر هم بزند و موجب بروز عوارضی برای شما بشود. با پیروی از یکی رژیم غذایی متعادل و سالم خواهید تواست از بروز هیپوکالمی در بدن خود پیشگیری کنید.
همچنین برای دریافت خدمات پرستار در منزل، پرستار سالمند و اعزام پرستار به محل سکونت خود میتوانید با موسسه پرستاری پرستار اول در ارتباط باشید.
چنانچه نیاز به مشاوره و راهنمایی در مورد خدمات پرستاری؛ دارید کارشناسان ما به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
