روانشناسی کودک و نوجوان از گرایش های نسبتا جدید رشته روانشناسی محسوب می گردد. این رشته در واقع مشکلات سازگاری و رفتاری کودکان را مورد بررسی قرار می دهد. در بسیاری از موارد روانشناس کودک لازم است که علاوه بر مشکلات مربوط به کودکان؛ مشکلات مربوط به اعضای دیگر خانواده را نیز مورد برریس قرار دهد. ارتباط بین خانواده کودک و نوجوان با روانشناس کودک و نوجوان از اهمیت اساسی برخوردار است. زیرا که در بسیاری از موارد این مشکلات اگر جنبه فیزیولوژیکی و ژنتیکی نداشته باشند از بطن خانواده شروع می گردد. به عبارت دیگر کانون و محیط خانوادگی از مهم ترین مواردی است که علاوه بر مشکلات ژنتیکی در بروز مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان موثر می باشد. اعضای خانواده و به خصوص پدر و مادر ها در ایجاد و تداوم مشکلات مربوط به کودکان بسیار نقش تعیین کننده می تواند داشته باشد. البته که بسیاری از این مشکلات با گذشت زمان ممکن است کم رنگ گردد ولیکن اگر مشکلات جدی باشد که نیازمند کمک افراد متخصص و حرفه ای می گردند. هدف این است که کودک شاد و پر انرژی داشته باشیم که احساس خوشبخت بودن داشته باشد. البته که لازم به ذکر است مشکلات دوران کودکی می تواند زمینه ساز مشکلات شدید تر دوران بزرگسالی باشد.
البته باید در نظر گرفت که بسیاری از خانواده ها نیز ترجیح می دهند که در خصوص مراحل رشد شناختی؛ اجتماعی و فردی کودک خود با یک فرد متخصص مشورت کنند. تا بتوانند در زمینه رشد فرزند خود به بهترین نحو عمل کنند. این بدین معنی می باشد که الزاما کسی که دارای مشکل است فقط از خدمات روانشناسی استفاده نمی کند بلکه در این میان برای پیشگیری از بسیاری از مشکلات نیز مراجعه به روانشناس کودک امری عادی محسوب می گردد.
روانشناس کودک در چه زمینه هایی فعالیت می کند؟
زمینه اصلی کار روانشناس کودکان: ارزیابی رفتار، اندیشه، احساسات و مشکلات رشدی مرتبط با کودکان، و همچنین تعیین؛ تشخیص و درمان این مشکلات می باشد. البته که در برخی موارد خانواده ها ترجیح می دهند برای موارد آموزشی با روانشناس تربیتی همکاری داشته باشند. روانشناس تربیتی یا پداگوژیست فردی است که تخصص اصلی او در تعلیم و تربیت می باشد. شما می توانید اگر که نوجوان و یا کودکتان مشکلات آموزشی و تحصیلی دارد با روانشناس تربیتی مشورت نمایید.
مشکلات رایج در کودکان و نوجوانان عبارت است از : اختلالات توجه، اضطراب، افسردگی کودکان و نوجوان، اختلالات اضطرابی، اختلالات یادگیری، اختلالات روانی، اوتیسم و سندرم آسپرگر، اختلالات خواب، تیک و وسواس، اختلالات خوردن، اختلالات رفتاری؛ مشکلات ارتباطی با دوستان و مشکلات خانوادگی، اختلالات کنترل تکانه، رشد جنسی و مشکلات جنسی که همه این مشکلات را می تواند تحت عنوان هایی مانند مشکلات بلوغ طبقه بندی کرد.
روانپزشک کودکان را نمی بایستی با روانشناس کودک اشتباه بگیرید زیرا که زمینه کاری هر دو گر چه شباهت هایی با هم دارد اما متفاوت می باشد. روانپزشک کودکان بیشتر به مباحث اعصاب و غدد و مسایل بیولوژیکی و پزشکی می پردازد در حالی که روانشناسان کودک بیشتر به مباحث روانشناسی، آموزش و پرورش و کارهای اجتماعی تمرکز دارد. . دکتر روانپزشک کودک بیشترین تاکید را بر درمان های دارویی دارد این در حالی است که روانشناس کودک به دنبال یافتن حمایت از خانواده برای همکاری با روند درمان، با ارائه مناسب ترین شیوه های درمان های غیر دارویی برای کودک یا نوجوان، است.
دوران کودکی و نوجوانی را می توان دورانی دانست که زندگی انسانی بیشترین تغییر ؛ تحول و توسعه را داراست. تغییرات و تحولاتی که در این دوره انجام می شود نه تنها در این بلکه در کل زندگی فرد نیز تاثیر چشمگیری می گذارد. حتی می توان به آن نقش تعیین کننده مسلم را داد. بسیاری از روانشناسان دوران کودکی را در رشد بسیار مهم دانستند. زیرا که انها باور دارند رشد شخصیت انسان در سالهای ابتدایی کودکی شکل می گیرد. و انسان همواره در تمام طول زندگی خود تحت تاثیر این دوران می باشد.
امروز، رشته ی روانشناسی کودک و نوجوانان، با دامنه ای از الزامات و رویدادهای اجتماعی در سراسر جهان و همچنین در کشور ما به سرعت در حال گسترش می باشد که البته به جنبه های اجتماعی و فردی و همچنین بیولوژکی بسیار اهمیت می دهد. که در تعامل مستقیم با علوم روانشناختی و جامعه شناختی است.
از تولد تا ۱۸ سالگی را می توان سنی در نظر گرفت که روانشناس کودک و نوجوان در آن سنین به فعالیت می پردازد. البته که دوران قبل از تولد هم بسیار اهمیت دارد زیرا که بسیاری از مشکلاتی که برای کودک ایجاد می شود می تواند ریشه در دوران جنینی و دوران بارداری مادر باشد. در این دوران مراقبت های پزشکی و روانی مادر از اهمیت بسزایی برخوردار است. البته که آمادگی مادر و پدر برای بچه دار شدن چه روانی و چه مالی نیز اهمیت خاصی دارد.
با گستردگی جوامع و افزایش دانش و اطلاعات خانواده ها در خصوص مشکلات کودکان لزوم ارایه ی خدمات روانشناسی تخصصی به کودکان بیشتر از همیشه خود را نمایان می سازد. تعداد بی شماری از خانواده ها نیازمند استفاده از خدمات روانشناسی در منزل هستند. تعداد زیادی هم ترجیح می دهند از خدمات تخصصی روانشناسی کودک در جهت کمک در رشد بهتر کودک استفاده نمایند. در اینجا سعی شده است که به برخی از این خدمات اشاره گردد.
- اعزام روانشناس جهت کودک اتیسم
- اعزام روانشناس جهت کودک بیش فعال
- اعزام روانشناس جهت کودک با اختلالات یادگیری
- اعزام روانشناس جهت کودک با مشکلان هوشی و مشکلات ذهنی
- اعزام روانشناس جهت انجام بازی های آموزشی
- اعزام روانشناس جهت انجام تست های روانشناسی و هوشی
- اعزام روانشناس جهت انجام بازی های خلاقانه
موسسه روانشناسی و مراقبتی پرستار اول با همکاری روانشناسان کودک و نوجوان و همچنین روانشناسان تربیتی به صورت روزانه و شبانه روزی و مقطعی می تواند در کنار شما باشد تا با همکاری کارشناسان آموزش دیده بهترین دیدگاه و رویکرد را در زمینه آموزش و پروش؛ تغییر رفتار و … داشته باشید. به جای اینکه شما و یا کودک شما با صرف زمان زیاد وارد مراکز مشاوره و روانشناسی کودک گردید. می تواند از خدمات اعزام روانشناس در منزل موسسه پرستاری پرستار اول بهره ببرید.