سرماخوردگی یکی از شایعترین بیماریهای ویروسی است که افراد در طول سال به خصوص در فصول سرد با آن مواجه میشوند. هرچند این بیماری معمولاً به خودی خود طی چند روز بهبود مییابد، اما علائم ناخوشایند آن مانند گلودرد، سرفه، گرفتگی بینی و تب میتواند کیفیت زندگی فرد را مختل کند.
خوشبختانه انواع درمان سرماخوردگی در خانه وجود دارند که به تسکین علائم سرماخوردگی و تسریع روند بهبود کمک میکنند. در ادامه به برخی از این روشهای خانگی موثر برای درمان سرماخوردگی و نگهداری از بیمار سرماخورده خواهیم پرداخت.
ویروس سرماخوردگی
ویروس سرماخوردگی یکی از شایعترین عوامل بروز بیماریهای تنفسی است که عمدتاً توسط راینوویروس ایجاد میشود و با درمان سرماخوردگی در منزل میتوان آن را کنترل و درمان کرد. این ویروس به راحتی از طریق هوا، تماس مستقیم یا دست به دست منتقل خواهدشد و به محض ورود به بدن، به سلولهای مخاطی بینی و گلو حمله میکند.
دورهی کمون ویروس معمولاً ۲ تا ۳ روز است و پس از آن علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه ظاهر میشوند. علائم سرماخوردگی معمولاً خفیف هستند و بین ۷ تا ۱۰ روز بهبود پیدا میکنند که پرستار در منزل باید به آن توجه داشته باشد. در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن انسان قادر است این ویروس را بدون نیاز به درمان دارویی مهار کند.
با این حال، در برخی افراد بهویژه کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، سرماخوردگی به مشکلات جدیتری مثل عفونتهای ثانویه (مانند سینوزیت یا عفونت گوش) منجر میشود. پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی عمدتاً شامل رعایت بهداشت فردی است، مثل شستن مرتب دستها و اجتناب از تماس نزدیک با افراد مبتلا. همچنین مصرف کافی آب و استراحت میتواند به تسریع روند بهبودی کمک کند. از آنجا که ویروس سرماخوردگی بسیار متنوع است و سویههای مختلفی داشته، واکسنی برای آن وجود ندارد.
به نقل از وبسایت clevelandclinic:
سرماخوردگی یک عفونت مسری در دستگاه تنفسی فوقانی است که بینی، گلو، سینوسها و نای را تحت تأثیر قرار میدهد. بیش از 200 نوع ویروس مختلف میتوانند باعث سرماخوردگی شوند، که رایجترین آنها رینوویروس است. سرماخوردگیها بسیار شایع هستند و افراد بزرگسال بهطور متوسط دو تا سه بار در سال و کودکان چهار بار یا بیشتر دچار سرماخوردگی میشوند.
علائم و نشانه های ابتلا به سرماخوردگی
سرماخوردگی یکی از شایعترین بیماریهای ویروسی است که بیشتر در فصلهای سرد سال دیده میشود. این بیماری معمولاً خفیف بوده و ناشی از عفونتهای ویروسی در دستگاه تنفسی فوقانی است. علائم سرماخوردگی ممکن است به تدریج ظاهر شوند و معمولاً بین یک تا دو هفته به طول میانجامند که نیاز به درمان سرماخوردگی با روش خانگی وجود دارد. در ادامه به بررسی علائم و نشانهها این بیماری خواهیم پرداخت:
- گلودرد: یکی از اولین علائم سرماخوردگی، گلودرد بوده که معمولاً ناشی از التهاب در غشای مخاطی گلو است. این احساس میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- سرفه: سرفه یکی از علائم رایج دیگر سرماخوردگی است. سرفه معمولاً خشک بوده و در شب بدتر میشود. سرفه به دلیل تحریک گلو ناشی از مخاط اضافی یا التهاب بوده که نیاز به پرستار بیمار وجود دارد.
- عطسه: عطسه یکی از واکنشهای طبیعی بدن برای خارج کردن ذرات و تحریککنندهها از بینی و دستگاه تنفسی است. این علامت به ویژه در اوایل سرماخوردگی شایع است.
- تب خفیف: در برخی افراد، تب خفیف رخ میدهد. این تب معمولاً پایینتر از ۳۸ درجه سانتیگراد است و به طور معمول به سرعت از بین میرود. تب در کودکان ممکن است ادامه دار باشد.
- ترشح بینی: ترشح بینی ممکن است در ابتدا به صورت آبکی و شفاف باشد و سپس به رنگ زرد یا سبز تغییر کند. این ترشح به دلیل التهاب در سینوسها و بینی ایجاد میشود.
- کاهش انرژی و خستگی: افراد مبتلا به سرماخوردگی معمولاً احساس خستگی و کاهش انرژی میکنند. این خستگی ناشی از تلاش بدن برای مبارزه با عفونت است.
- سردرد: سردرد میتواند ناشی از احتقان و التهاب سینوسها یا تنشهای ناشی از بیماری باشد. این علامت در برخی افراد رایجتر است.
- کاهش حس چشایی و بویایی: در بعضی از بیماران، کاهش حس چشایی و بویایی ممکن است رخ دهد. این علامت معمولاً موقتی بوده و با بهبودی سرماخوردگی برطرف میشود.
10 روش درمان سرماخوردگی در خانه
سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است که معمولاً به درمان خاصی نیاز ندارد و خود به خود بهبود مییابد. با این حال، برخی از روشهای خانگی میتوانند به تسکین علائم و سرعت بهبودی کمک کنند. در ادامه به برخی از درمان سرماخوردگی با روش خانگی این بیماری میپردازیم:
1- مصرف مایعات گرم
یکی از مهمترین راههای درمان سرماخوردگی، مصرف مایعات گرم است. نوشیدن چای گیاهی، دمنوش زنجبیل و آب گرم با عسل و لیمو به درمان گلو درد، رفع گرفتگی بینی و بهبود علائم عمومی بیماری کمک میکند. مایعات گرم همچنین باعث میشوند که بدن رطوبت کافی داشته باشد، مخاط نازکتر شوند که این به خروج آن از بدن کمک میکند.
2- سوپ مرغ
سوپ مرغ یکی از قدیمیترین و مؤثرترین درمانهای خانگی برای سرماخوردگی است. این غذا دارای مواد مغذی بوده که به بدن در مبارزه با عفونت کمک میکند. سوپ مرغ خاصیت ضد التهابی دارد و باعث تسکین التهاب گلو و کاهش احتقان میشود. همچنین گرمای سوپ به افزایش رطوبت و تسکین علائم کمک میکند.
3- استراحت کافی
استراحت یکی از بهترین درمانهای خانگی برای سرماخوردگی است. بدن در طول دوره استراحت انرژی بیشتری برای مبارزه با عفونتها پیدا میکند و فرایند بهبودی سریعتر میشود. خواب کافی و کم کردن فعالیتهای روزانه به بدن فرصت میدهد تا بهبود یابد و از شدت علائم کاسته شود.
4- مصرف ویتامین C
ویتامین C یکی از معروفترین ویتامینها برای تقویت سیستم ایمنی و مقابله با سرماخوردگی است. مصرف مرکبات مانند پرتقال، نارنگی، گریپفروت و همچنین استفاده از قرصهای مکمل ویتامین C به بهبود سریعتر علائم سرماخوردگی کمک میکند. این ویتامین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود و به بدن در مبارزه با ویروسها یاری میرساند.
5- استفاده از بخور
بخور دادن به ویژه با آب گرم و یا اضافه کردن چند قطره اسانسهای گیاهی مانند اکالیپتوس یا نعناع به آب، به بهبود تنفس و کاهش احتقان بینی کمک میکند. بخور باعث رقیق شدن مخاط و تسهیل خروج آن از مجاری تنفسی میشود. این روش به خصوص شبها قبل از خواب بسیار مؤثر است و باعث راحتی در خواب میشود.
6- مصرف عسل
عسل دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی است. عسل بهترین درمان سرماخوردگی در خانه بوده و میتواند به کاهش سرفه و تسکین گلودرد کمک کند. استفاده از عسل به خصوص در ترکیب با آب گرم یا دمنوشها بسیار مؤثر است. مصرف روزانه یک قاشق عسل میتواند به آرام کردن سرفههای خشک و مداوم کمک کند.
7- غرغره با آب نمک
غرغره کردن با آب نمک گرم یکی از روشهای ساده و مؤثر برای تسکین گلو درد است. این روش باعث کاهش تورم گلو و حذف باکتریها و ویروسها از دهان و گلو میشود. برای این کار یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و چند بار در روز غرغره کنید.
8- مصرف زنجبیل
زنجبیل دارای خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی است و مصرف آن به بهبود علائم سرماخوردگی کمک میکند. زنجبیل را میتوان به صورت تازه در چای استفاده کرده یا پودر زنجبیل را به سوپ و غذا اضافه کرد. این ماده همچنین به کاهش سرفه، تسکین گلو و بهبود تهوع ناشی از سرماخوردگی کمک میکند.
9- استفاده از قطرههای بینی
قطرههای نمکی بینی یا اسپریهای مخصوص، به شستشو و رطوبت رسانی به مجاری تنفسی کمک میکنند و باعث کاهش احتقان بینی میشوند. این قطرهها به خصوص برای کودکان و افرادی که نمیتوانند از داروهای شیمیایی استفاده کنند، بسیار مؤثر هستند.
10- استفاده از داروهای بدون نسخه
برخی داروهای بدون نسخه مانند آنتیهیستامینها، ضداحتقانها و داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به کاهش علائم سرماخوردگی کمک کنند. این داروها دردهای بدن، سردرد و گرفتگی بینی را کاهش میدهند و به فرد کمک میکنند تا راحتتر روزهای بیماری را پشت سر بگذارد. با این حال، همیشه بهتر است قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود.
درمان سرماخوردگی نیازمند رعایت نکات سادهای مانند استراحت، مصرف مایعات کافی و استفاده از روشهای طبیعی و خانگی است. رعایت بهداشت شخصی، تقویت سیستم ایمنی و مصرف مواد غذایی سالم، میتواند از بروز سرماخوردگی جلوگیری کند.
سخن پایانی
اگر چه انواع درمان سرماخوردگی در منزل میتوانند مؤثر باشند، اما اگر علائم ادامه یافتند یا تشدید شدند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. حفظ یک سبک زندگی سالم و تغذیه متعادل نیز به تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی کمک شایانی میکند.
سوالات متداول
1- بهترین روشهای خانگی برای درمان سرماخوردگی چیست؟
از جمله بهترین روشهای خانگی برای درمان سرماخوردگی میتوان به مصرف مایعات گرم مانند چای گیاهی، آبلیمو و عسل، بخور با آب گرم و استفاده از سوپ مرغ اشاره کرد. همچنین، استراحت کافی و مصرف ویتامین C نیز میتواند به بهبود علائم کمک کند.
2- آیا میتوان از عسل به عنوان درمان خانگی سرماخوردگی استفاده کرد؟
بله، عسل خاصیت ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد و میتواند سرفه را تسکین دهد. مصرف یک قاشق عسل در چای داغ یا با آبلیمو به بهبود گلو درد کمک میکند.
3- آیا بخور میتواند به بهبود سرماخوردگی کمک کند؟
بله، بخور با آب گرم و اضافه کردن اسانسهای طبیعی مانند اکالیپتوس یا نعناع که یکی از درمان سرماخوردگی در خانه بوده، میتواند به باز کردن مجاری تنفسی و کاهش احتقان بینی کمک بسیاری کند.
4- چه غذاها و میوه هایی برای تسریع بهبودی سرماخوردگی مفیدند؟
میوههای غنی از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی، و فلفل دلمهای، همچنین غذاهایی که حاوی پروتئین هستند چون سوپ مرغ و تخممرغ و ماست. این غذا و میوه ها به به بهبود سیستم ایمنی و تسریع بهبودی کمک کنند.
5- آیا داروهای گیاهی در درمان سرماخوردگی موثر هستند؟
برخی از داروهای گیاهی مانند زنجبیل، سیر و چای نعناع میتوانند به کاهش علائم سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. اما همیشه قبل از استفاده از داروهای گیاهی با پزشک مشورت انجام دهید.