پروستات در سالمندان چیست؟ پروستات غده‌ای است که وظیفه تولید مایع منی را به عهده داشته و در دوران پیری به طور طبیعی بزرگتر از حالت عادی می‌شود. در صورتی که این افزایش اندازه، بیشتر از حد باشد، منجر به مشکلاتی مانند کندی ادرار و انزال شده و به دنبال آن گاهی مشکلاتی مانند عفونت و سرطان نیز گریبان‌گیر فرد خواهد شد که باید نسبت به درمان جدی‌تر اقدام شود.
معمولا بسیاری از مردان، در دوران پیری این مشکل را تجربه می‌کنند و به همین دلیل باید اطلاعات کاملی از آن داشته باشند. در این مطلب از مرکز خدمات پرستاری پرستار اول می‌خواهیم به بررسی علت پروستات در سالمندان و روش‌های درمان پروستات و نحوه پرستاری از سالمند بپردازیم. با ما همراه باشید.
مشکلات بی‌خطر ایجاد شده در اثر بزرگ شدن پروستات چیست؟
همیشه بزرگ شدن پروستات در مردان منجر به سرطان نشده و تنها فرد با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد که با نام‌های هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، پروستاتیت حاد باکتریایی، پروستاتیت باکتریایی مزمن، و پروستاتیت مزمن (سندرم درد مزمن لگن) از آن‌ها یاد می‌شود.
معمولا بسیاری از مردان، در دوران پیری این مشکل را تجربه می‌کنند.
این مشکلات معمولا با درمان‌های معمولی قابل حل بوده و در صورت پیگیری به موقع می‌توانند برطرف شوند. به عنوان مثال، برای حل BPH استفاده از برخی داروها و جراحی پیشنهاد می‌شود، پروستاتیت حاد باکتریایی با آنتی‌بیوتیک‌ها قابل درمان بوده و پروستاتیت مزمن (سندرم درد مزمن لگن) نیازمند ترکیبی از داروها، جراحی و تغییرات سبک زندگی است. اما قبل از انجام هر درمان، فرد باید به پزشک مراجعه کند تا درمان‌های بدون عوارض جانبی یا کم عوارض‌تر را برای او در نظر بگیرد.
پیشنهاد مقاله: فراوانی [بیماری های مزمن شایع] جسمی در سالمندان
عوامل موثر در سرطان پروستات
سرطان پروستات بعد از پوست، شایع‌ترین سرطان در مردان بوده و پس از سرطان ریه، دومین علت مرگ ناشی از تومورهای بدخیم در مردان است. اما خبر خوب این است که معمولاً این بیماری رشد کندی داشته و اگر زود تشخیص داده شود، قابل درمان است. دانستن دلایل بروز سرطان پروستات، زمان مناسب برای انجام غربالگری و تشخیص زودهنگام در این باره بسیار مهم است. عواملی که به عنوان ریسک فاکتورهای سرطان پروستات به حساب می‌آیند، عبارتند از:
- سن
- سابقه خانوادگی
- تغییرات ژنتیک
- نژاد
در ادامه به توضیح کامل‌تری از این فهرست می‌پردازیم.
1. سن
خطر ابتلا به سرطان پروستات در جوانان کمتر بوده و پس از 50 سالگی، ریسک ابتلا به آن بالاتر خواهد رفت. تقریبا 60 درصد از مردانی که بالای 65 سال سن دارند، در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
2. سابقه خانوادگی
اگر پدر یا برادری از افراد نزدیک خانواده یک آقا، به سرطان پروستات مبتلا باشد، ریسک ابتلا به این بیماری در او بیشتر از دو برابر افزایش خواهد یافت.
3. تغییرات ژنتیک
افرادی که تغییرات ژنتیکی وراثتی مانند جهش در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 دارند و همچنین مردان مبتلا به سندرم لینچ، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند.
4. نژاد
مردان افریقایی و امریکایی در مقایسه با سایر گروه‌های نژادی، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند. همچنین درصد مرگ و میر در آن‌ها، دو برابر افراد نژادهای دیگر است.
پیشنهاد مقاله: بی اختیاری ادرار در سالمندان (بخش اول)
دلایل پروستات در سالمندان
علت سرطان پروستات در سالمندان و بزرگ شدن این غده هنوز هم به طور دقیق شناخته شده نبوده و همانطور که در بالا هم گفتیم، تنها برخی عوامل مانند افزایش سن و تغییر در سلول‌های بیضه می‌توانند در رشد غده و همچنین سطح تستوسترون نقش داشته باشند.
ورم پروستات ممکن است ناشی از عفونت باکتریایی باشد که با مصرف آنتی‌بیوتیک قابل درمان است. علت پروستات مزمن نیز هنوز مشخص نیست، اما فرضیاتی وجود دارد که بیان می‌کند این مشکل می‌تواند ناشی از صدمه به غده پروستات، آسیب عصبی یا استرس باشد. بیماری BPH نیز یکی دیگر از بیماری‌های مرتبط با بزرگ شدن پروستات است که بیشتر در مردان بالای 50 سال رخ داده و مصرف الکل و سبک زندگی ناسالم می‌توانند به عنوان دلایل پروستات در سالمندان با این شکل به حساب بیایند.
پیشنهاد اغلب پزشکان این است که به جای پیدا کردن دلایل ایجاد این بیماری، به سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب روی آورده و با مراجعه منظم به پزشک، انجام آزمایشات تشخیصی و در صورت لزوم، مشاوره و درمان، از پیشرفت بیماری پروستات جلوگیری کنید شما جهت اطمینان خاطر بیشتر می توانید از مزایای پرستار سالمند در منزل استفاده کنید.
علائم تومور پروستات در سالمندان
اما سوال اینجاست که علائم تومور پروستات در سالمندان چیست؟ و پروسه شناسایی چگونه انجام می‌شود؟ علائمی که در این بیماری نشانه‌های خطر هستند را می‌توانید در اینجا ببینید:
- احساس سختی در دفع ادرار
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه پس از ادرار
- احساس سوزش، درد و ناراحتی هنگام ادرار
- مشاهده خون در مایع منی یا ادرار
- درد پروستات
- درد در قسمت ران‌ها، باسن و قفسه سینه
- احساس ضعف یا بی حسی در ساق پا و پا
- از دست دادن بی‌دلیل وزن
- احساس سرگیجه و خستگی
- ضربان قلب بالا
- رنگ پریدگی صورت
از آنجایی که سرطان پروستات یک بیماری خطرناک است، باید سریعا با مشاهده هر کدام از این موارد به پزشک مراجعه و آزمایش‌های لازم را انجام دهید. در نظر داشته باشید که هر چه سریع‌تر روند درمان آغاز شود، بیماری با درصد بیشتری ریشه کن خواهد شد.
آزمایشات تشخیصی پروستات در سالمندان چیست؟
آزمایش‌های تشخیصی برای بیماری پروستات شامل معاینه دیجیتال رکتوم (DRE)، آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت احتمالی دستگاه ادراری و آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات است. سونوگرافی نیز می‌تواند اندازه غده پروستات را نشان دهد و در صورت مشکوک بودن به پروستاتیت یا سرطان پروستات، آزمایش‌های تکمیلی آن تجویز شود. در برخی موارد، نمونه بافت نیز از پروستات برداشته شده و برای بررسی سلول‌های سرطانی از آن استفاده می‌شود.
بزرگی پروستات سالمندان چگونه درمان می‌شود؟
با وجود خطرناک بودن پروستات، اما باز هم امید زیادی برای درمان وجود دارد و بزرگی این غده همیشه نشانی از خطرناک بودن آن نیست. اما پروستات سالمندان چگونه درمان می‌شود؟
درمان پروستات در افراد مسن شامل استفاده از داروها بوده و معمولا دو دسته اصلی داروها شامل مسدود کننده های آلفا و مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز (5-ARIs) برای این افراد تجویز می‌شوند. مسدودکننده‌های آلفا، عضلات اطراف پروستات و دهانه مثانه را شل می‌کنند تا ادرار راحت‌تر جریان یابد. همچنین مهارکننده‌های 5 آلفا ردوکتاز نیز به آرامی پروستات را منقبض کرده و فشار وارد شده بر مجرای ادرار را کاهش می‌دهند.
درمان پروستات در افراد مسن شامل استفاده از داروها و عمل جراحی بوده است.
با مصرف این داروها، اگر باز هم کاهش علائم و عوارض جانبی دیده نشود، ممکن است پزشک پروستاتکتومی یا جراحی برداشت بافت تومور پروستات در سالمندان را در نظر بگیرد. برای مردانی که هم اختلال نعوظ و هم علائم BPH دارند، قرص تادالافیل یا سیالیس نیز به عنوان گزینه درمانی استفاده می‌شود.
نکته: در صورت تایید سرطان، گزینه‌های درمانی شامل جراحی، پرتودرمانی و هورمون درمانی آغاز خواهند شد.
پیشنهاد مقاله: مشکلات جسمی شایع در مردان سالمند
پروستات را جدی بگیرید
در این مطلب به طور کامل توضیح دادیم که پروستات در سالمندان چیست؟ همچنین روش‌های درمان پروستات در سالمندان و پروسه تشخیص را هم برایتان توضیح دادیم. مراقبت از سلامتی پروستات در سالمندان امری مهم و حیاتی بوده و به پیشگیری، درمان سریع‌تر و عدم تبدیل آن به سرطان کمک می‌کند.
داشتن سبک زندگی سالم، تغییر در رژیم غذایی و مصرف مایعات، همراه با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک، مهم‌ترین کارهایی است که هر فرد در معرض ریسک باید آن‌ها را انجام دهد. بنابراین، اگر علائم بالا را در خود مشاهده می‌کنید، موضوع را با پزشک درمیان گذاشته و برای درمان سریع‌تر بیماری اقدام کنید.
سوالات متداول
آیا پروستات منجر به یبوست نیز می‌شود؟
خیر. معمولا پروستات روی مثانه و مجاری ادراری اثر داشته و تاثیر زیادی روی روده‌ها ندارد.
آیا ورزش می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد؟
بله. به طور کلی داشتن یک سبک زندگی سالم، در سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها بسیار مفید است.
آیا پروستات بدخیم درمان گیاهی نیز دارد؟
خیر. به طور کلی هیچ سرطانی را نمی‌توان بدون مشورت با یک پزشک متخصص و تنها با گیاهان درمان کرد.
چه زمانی به پروستات خوش خیم می‌گوییم؟
پروستات خوش خیم با وجود آنکه رشد کرده و بزرگ می‌شود، به بخش‌های دیگر بدن متاستاز نداده و آن‌ها را درگیر سرطان نمی‌کند.
اولین علامتی که نشان دهنده سرطان پروستات است، چیست؟
اولین علامتی که فرد با آن روبه‌رو می‌شود، اختلال در تخلیه ادرار و وجود خون در ادرار یا مایع منی است. همچنین دیگر علائم که در مطلب گفته شد نیز در کنار آن به چشم می‌خورد.
چنانچه نیاز به مشاوره و راهنمایی در مورد خدمات پرستاری؛ دارید کارشناسان ما به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
