پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس

پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس: دمانس عبارت است از اختلال روانشناختی و  عصبی که تحت عنوان اختلالات شناختی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در صورتی که در اطرافیان خود سالمند مبتلا به دمانس دارید می بایستی تفاوت های پرستار سالمند دمانس و پرستار سالمند آلزایمر را در نظر داشته باشید. بین دمانس (زوال عقل) با آلزایمر تفاوت های شاخصی وجود دارد. دمانس یا زوال عقل یک اصطلاحی است که به یک گروه از علائم مربوط به کاهش حافظه و یا دیگر مهارت های تفکر تلقی می شود. در حالی که آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که باعث تحلیل توانایی های مغزی در طول زمان می شود. بارزترین تظاهر دمانس، اختلال حافظه‌ است. اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌کند. در این مقاله به ضروریات پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس پرداخته شده است. امیدواریم که این مطلب برای خوانندگان مفید واقع شود.

هیچ محدوده سنی برای سن سالمندی و پیری وجود ندارد ولی معمولا از سن 60 سالگی علایم پیری خود را نشان می دهند و بعضی مکانیزم ها در بدن زوال پیدا کرده و ممکن است تغییرات غیرقابل برگشتی در بدن رخ دهد. البته قابل ذکر است که تغذیه، ارث و ورزیده نگه داشتن بدن تاثیر زیادی در تغییر این محدوده سنی خواهد داشت. در اصطلاح عمومی، سنی که بدن از انجام بعضی فعالیت ها و توانایی ها عاجز باشد را سالمندی می گویند. در این سنین بسیاری از سالمندان نیاز به مراقب سالمند دارند به خصوص از مشکل بیماری دمانس داشته باشند نیاز به پرستاری از سالمند دمانس اهمیت اساسی پیدا خواهد کرد.

تعریف دمانس (زوال عقل)

دمانس یک سندروم است که در آن، عملکرد شناختی (یعنی توانایی پردازش اندیشه) از آنچه که از پیری طبیعی انتظار می رود، زودتر زوال پیدا می کند. بیماری دمانس بر حافظه، تفکر، جهت گیری، درک، محاسبه، ظرفیت یادگیری، زبان و قضاوت تاثیر می گذارد. امروزه حدود ۱۲ میلیون نفر در جهان دمانس دارند و نیاز به پرستاری از سالمند دمانس نسبت به سال های قبل بیشتر شده است. و انتظار می‌رود که این تعداد در سال ۲۰۴۰ به ۲۵ میلیون برسد.

علایم دمانس یا زوال عقل و پیشنهاداتی برای پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس

1- مشکلات حافظه ای

در جریان پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس باید به برخی نکات در زمینه مراقبت از سالمند دقت داشته باشید از جمله:

از دست رفتن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت از علایم اصلی دمانس به شمار می رود. اگر مشاهده کرده باشید سالمندانی که مبتلا به دمانس تشخیص داده می شوند فراموشکار هستند و در بعضی مواقع نمی توانند محل اشیاء را تشخیص دهند و به اشتباه در جای دیگر گذاشته و مدت ها دنبال آن می گردند و حتی ممکن است اسم افراد را در مواقع ضروری نیز از یاد ببرند. معمولا پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس به علت همین اختلالات در حافظه و فراموشکاری مشکل است.

2- مشکل در تکلم و صحبت کردن

معمولا سالمند مبتلا به دمانس نمی توانند جملات را کامل بسازند و یا در تکلم مشکل دارند. دلیل اصلی عدم توانایی در گفتار مناسب و صحیح نیز، از بین رفتن حافظه کوتاه مدت در سالمندان می باشد. پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس می بایستی به صورت دقیق انجام گردد تا مراقب سالمند در منزل بتواند با تمرینات حافظه که از روانشناس سالمند و یا متخصص طب سالمندان دریافت می کند روند پیشرفت بیماری را کند نماید.

3- بروز رفتار های متفاوت در پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس

یکی از مشکلاتی که سالمندان مبتلا به دمانس را تهدید می کند، بروز رفتار های متفاوت به علت از دست دادن حافظه می باشد. چون با از دست دادن حافظه تجارب پیشین و خاطرات سالمند از بین رفته و رفتار های متفاوتی از خود نشان می دهد. پرستار سالمند در زمان پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس در این شرایط وظیفه دارد تا خاطرات پیشین سالمند مبتلا به دمانس را برای او بازگو کند تا در ذهنش تثبیت شود.

4- از بین رفتن احساسات و عواطف

با گذشت زمان و افزایش سن، فعالیت ها و توانایی های سالمند افول پیدا می کند و این باعث می شود که فرد خود را یک آدم بیهوده و بی ثمر در جامعه احساس کند. اگر این احساس با بیماری دمانس نیز همراه باشد، نزول احساسات و عواطف چندین برابر می شود. تحقیقات نشان می دهد که سالمندان مبتلا به دمانس و آلزایمر، بیشتر از سالمندان معمولی دچار افسردگی هستند. پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس کار طاقت فرسا می باشد به همین دلیل به شما پیشنهاد می گردد که از پرستاران مجرب و حرفه ای در زمینه مراقبت شبانه روزی از سالمند استفاده نمایید. می توانید برای استخدام پرستار سالمند در منزل از موسسه پرستاری کمک بگیرید.

5- افکار هذیانی

بعد از این که حافظه سالمند مبتلا به دمانس افول کرد، هذیان گویی های او شروع می شود. سالمند دچار تفکرات بدبینانه می گردند. به همه مشکوک شده و ممکن است به علت اختلالات ذهنی شروع به دروغ گفتن در مورد بقیه افراد کنند. در جریان پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس نباید به تهمت ها و دروغ های سالمند مبتلا به دمانس توجه بیش از حد نشان دهید و فکر کنید که ممکن است عمدی در کار باشد.

6- مشکل در تغذیه و جوییدن مواد سفت

افرادی که به بیماری دمانس یا زوال عقل مبتلا هستند معمولا در جوییدن مواد سفت به مشکل بر می خورند. علت اصلی آن هم با افول سن نه تنها مقاومت دندان ها کاهش پیدا می کند بلکه آرواره های فرد مسن به علت بیماری زوال عقل از قدرت کمتری برخوردار شده و با فشار دادن بیش از حد مواد، باعث درد در قسمت دهان می شود. در پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس سعی نمایید در استخدام مراقب سالمند افرادی را در نظر بگیرید که در مورد تغذیه سالمندان اطلاعات مناسب داشته باشند. در واقع پرستار سالمند آموزش دیده استخدام نمایید.

7- مشکلات استراحت و خواب

سالمندان مبتلا به دمانس یا زوال عقل معمولا در خوابیدن اختلال دارند و این به نوبه خود باعث اختلالات ذهنی در سالمند می گردد. چون اگر برنامه استراحت و خواب منظم نباشد باعث شدت دمانس در سالمندان می شود.

ممکن است سالمند مبتلا به دمانس هیچ یک از علایم بالا را نداشته باشد و شاید همه علایم را نیز با هم داشته باشد. وقتی سالمندی مبتلا به دمانس می شود نیاز به مراقبت بیشتری دارد یعنی پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس باید جز اولویت های اطرافیان باشد. چون حافظه سالمند مبتلا به زوال عقل  زوال پیدا کرده و ممکن است به خود آسیب های جدی وارد کند.

روش های تشخیص علایم اولیه دمانس

• کاهش وزن ناگهانی
• زمین خوردن سالمند به طور مکرر (مشکل در راه رفتن)
• فراموش کردن مکان اشیاء
• فراموش کردن نام افراد
• واکنش نشان دادن سریع و رفتار های نامناسب متناسب با سن
• مشکل در خوابیدن

روش های پیشنهادی برای پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس

• همیشه یادداشت هایی از قبیل انجام وظایف روزانه در جیب سالمند مبتلا به دمانس بگذارید
• بازی های فکری و حل جدول و … برای افزایش یادگیری ذهنی در این بیماران مفید است
• مراقب روند روحی سالمند باشید. هم صحبت بودن برای جلوگیری از افسردگی می تواند گزینه مناسبی باشد
• ثبت وقایع و خاطرات و روزهای مهم سالمند در تقویم و یادآور شدن به آن
• آدرس منزل، شماره تماس نزدیکان و … همیشه همراه سالمند مبتلا به دمانس باشد

وظایف اطرافیان و مراقب سالمند در پرستاری از سالمند مبتلا به دمانس

• جدی نگرفتن پرخاشگری و عصبانیت سالمند
• ممانعت از ترد سالمند به جاهای نا آشنا
• پرستار سالمند باید از تجارب خود برای نگهداری از سالمند مبتلا به دمانس استفاده کرده و رفتار مناسبی با او داشته باشد
• وسایل و چیدمان خانه به صورتی باشد که هیچ خطری سالمند را در هنگام افتادن یا زمین خوردن تهدید نکند
• از جابجا کردن وسایل شخصی سالمند خودداری کنید
• استخدام پرستار سالمند مجرب توسط نزدیکان بیمار

اگر احساس می کنید اطرافیانتان یکی از علایم بالا را دارد و علایم بیماری دمانس در آنها نمود پیدا می کند، می توانید برای مشاوره رایگان با موسسه پرستار اول که دارای سابقه چندین ساله در حوزه پرستاری و مراقبت از کودک و سالمند می باشد تماس گرفته و مشکلات سالمند خود را با این موسسه در میان بگذارید.