سوء تغذیه چیست و در چه زمانی اهمیت یافته است؟ در طی سال های گذشته؛ به دلیل تغییرات سریع اجتماعی؛ اقتصادی؛ فرهنگی؛ نوع بیماری هایی که به خصوص سالمندان درگیر آن می شوند؛ تغییرات اساسی پیدا کرده است. و همچنین به دلیل تسریع علم در بخش داروها و درمان؛ امید به زندگی در سالمندان نیز رو به افزایش است. به طبع افزایش امید به زندگی در سالمندان؛ جمعیت سالمندان نیز در جوامع رو به افزایش گذاشته است. تخمین زده می شود که در آینده ای نه چندان دور؛ تعداد سالمندان در کشور به ۱۵ میلیون نفر برسد. البته لازم به ذکر است که؛ سالمندان به عنوان سرمایه ی مهم در جامعه ی بشری هستند؛ و این به دلیل دانش گران بها و تجربه ی بالای آن ها می باشد. در دنیای حاضر؛ پرستار سالمند و مراقب سالمند اهمیت ویژه ای پیدا کرده است و در بسیاری از موارد استخدام پرستار سالمند که آشنا به مواد غذایی و تغذیه سالمند باشد بسیار رواج پیدا کرده است.
در این میان توجه به نیازهای سالمندان؛ به ویژه نیازهای غذایی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تغذیه سالمند که تغذیه سالم هم جزء آن می باشد را می توان یکی از ارکان اساسی سلامت سالمندان ذکر کرد.
تغذیه سالمند: تغذیه خوب در سالمندان چیست؟
به طور کلی می توان تغذیه خوب در افراد مسن را به موارد زیر تعمیم داد:
اولین و مهم ترین مورد در زمینه تغذیه سالمند؛ پیشگیری از سوء تغذیه در سالمندان می باشد.
دومین نکته در مورد تغذیه سالمند این می باشد که؛ توجه و مراقبت از اینکه عملکرد جسمانی و بدنی سالمندان به نحو احسن انجام گردد.
سومین نکته ای که در امر تغذیه سالمند مهم به شمار می رود این است که؛ سالمندان باید دقت داشته باشند؛ که از خطر ابتلا به بیماری های مزمن جلوگیری کنند. البته بیماری های مزمن در دوران سالمندی شروع نمی شود بلکه از سال های میان سالی شروع می شود. و یکی از مهم ترین عامل ها در تغذیه سالمند محسوب می شود. این موارد به خصوص زمانی که شما تصمیم به استخدام پرستار سالمند دارید بسیار مهم است زیرا که شما باید پرستار سالمند که در زمینه تغذیه سالمند اطلاعات داشته باشد را باید انتخاب نمایید.
چهارمین نکته مهم در زمینه ی تغذیه سالمند دقت به سلامت روان در سالمندان می باشد. زیرا مسایل و مشکلات روانی سالمندان مانند افسردگی و … می تواند بر تغذیه سالمند تاثیر داشته باشد.
و آخرین نکته ای که می توان به آن در زمینه ی تغذیه سالمند توجه داشت این است که از ناتوانی جلوگیری کنند.
سالمندان باید چه مواد غذایی را استفاده کنند؟
- مصرف زیاد میوه و سبزیجات در سالمندان
- میوه ها و سبزیجات از مواد غذایی اساسی در رژیم غذایی سالمندان می باشد. تحقیقات و بررسی ها نشان داده است که استفاده از سبزیجات به مقدار موثر می تواند سبب شود که خطر ابتلای سالمندان به بیماری های عروقی و سرطان های خاص که عمده آن سرطان دستگاه گوارش می باشد؛ کاهش یابد. همچنین در بسیاری از موارد باعث کاهش سکته مغزی می گردد.
- سالمندان باید در روز به مقدار لازم از مواد پروتیینی به خصوص پروتیین گیاهی استفاده کنند.
- در رژیم غذایی روزانه سالمند حتما باید مواد معدنی و ویتامین؛ در نظر گرفته شود.
تغذیه سالمند: انواع سوء تغذیه در سالمندان:
سوء تغذیه در سالمندان به چند دسته تقسیم می شود:
سوء تغذیه اولیه: زمان هایی اتفاق می افتد که سالمند انرژی لازم و کافی را ندارد؛ و همچنین غذاهای کافی و مطمن را سالمند مورد استفاده قرار نمی دهد. این می تواند خود علت کم اشتهایی عصبی و بیماری و یا اختلال در خوردن باشد.
سوء تغذیه ثانویه: مقدار و نوع مصرفی مواد غذایی در این افراد به اندازه کافی می باشد ولیکن به علت وجود داشتن مشکلات زمینه ای از قبیل: اختلالات بیولوژکی؛ عفونتها؛ بیماری های سالمند؛ موارد پزشکی؛ هضم و جذب و …. مواد غذایی به درستی جذب نمی شوند. و در نتیجه عدم جذب درست مواد غذایی؛ انرژی کافی تولید نمی شود.
سوء تغذیه سالمند چه از نوع اولیه و چه از نوع ثانویه باشد و یا ممکن است سالمند هر دو نوع سوء تغذیه را داشته باشد؛ می تواند به ناتوانی سالمند بیانجامد.
تغذیه سالمند: علل سوء تغذیه چیست؟
شاید بتوان مهمترین علت سوء تغذیه در سالمندان را فقر اقتصادی نامید. فقدان برنامه صحیح غذایی در سالمندان خود سبب از بین رفتن و تضعیف؛ سیستم ایمنی بدن می گردد که منجر به برزو بیماری های خطرناک در سالمندان می شود.
علایم سوء تغذیه در سالمند:
سوء تغذیه ممکن است به صورت خفیف باشد که خود سالمند هم متوجه آن نباشد و یا آنقدر شدید باشد که نه تنها خود سالمند بلکه اطرافیان سالمند نیز؛ متوجه آن باشد.
شما نمی توانید علایم و نشانه های یکسان سوء تغذیه در سالمندان ببینید. البته علایم سوء تغذیه در سالمندان نمی تواند یکسان باشد. علایم سوء تغذیه در سالمندان؛ متفاوت است و بستگی به این که در سالمند چه ماده ای کم می باشد؛ علایم آن نیز می تواند متفاوت باشد. گاهی شما می توانید علایم زیر را مشاهده کنید:
۱. گیجی؛ عدم داشتن آگاهی و شعور نسبت به شرایط خود و محیط اطراف خود
۲. تغییرات خلق؛ به خصوص تحریک پذیری بیش از حد و عصبانیت بدون اینکه کنترلی داشته باشد.
۳. مشکل در اجابت مزاج که در اکثر مواقع سبب بروز مشکلات کلیوی می شود.
۴. تغییرات در پوست بدن
۵. داشتن یبوست و مشکلات روده ای
۶.در بسیاری از موارد سرگیجه و عدم تعادل که در بسیاری از موارد می تواند علت سقوط در سالمندان باشد.
۷.کاهش وزن بدن
۸.مشکلات قلبی و عروقی و گوارشی
۹.ضعف عضلانی و کاهش قدرت
دانستن نکاتی در خصوص تغذیه سالمند می تواند به دانش مناسب مراقب سالمند در خصوص پرستاری از سالمند کمک نماید.
تغذیه سالمند: عوارض سوء تغذیه در سالمندان:
اگر سالمندی مبتلا به سوء تغذیه باشد و به موقع نتواند نسبت به درمان آن اقدام کند؛ این علایم می تواند به کم توانی ذهنی یا جسمی و یا دیگر بیماری ها منجر گردد که در نهایت سبب مرگ و میر می شود.
اگر سوء تغذیه به دلیل اختلالات پزشکی رخ دهد شرط اول آن باید درمان های پزشکی باشد.
تغذیه سالمند: درمان سوء تغذیه:
قدم اول در درمان سوء تغذیه: شناسایی علل سوء تغذیه می باشد
قدم دوم می تواند ارزیابی خطرات ناشی از سوء تغذیه باشد.
قدم سوم حمایت های تغذیه ای برای بیمارن می باشد به این معنی که مواد غذایی مناسب را جایگزین مواد غذایی که در اثر سوء تغذیه از دست رفته است نمایند.
قدم چهارم می تواند درمان علایم و عوارض ناشی از سوء تغذیه باشد.
تغذیه سالمند: پیشگیری از سوء تغذیه در سالمندان
اولین قدمی که می تواند از ابتلا به سوء تغذیه پیشگیری کرد استفاده صحیح و مناسب از مواد غذایی مورد نیاز بدن می باشد. داشتن رژیم غذایی مناسب و مفید می باشد که خود سبب می شود از ابتلا به سوء تغذیه در سالمندان پیشگیری کرد.
چنانچه نیاز به مشاوره و راهنمایی در مورد خدمات پرستاری؛ دارید کارشناسان ما به صورت شبانه‌روزی آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
