گلودرد احساس درد، خشکی یا خراشیدگی در گلو است. این بیماری یکی از شایعترین مشکلاتی است که در اغلب افراد رخ میدهد و ممکن است به دلایل مختلفی مانند عفونت های ویروسی و باکتریایی و یا عوامل محیطی مانند هوای خشک یا آلرژی ها ایجاد شود. این وضعیت میتواند با علائمی مانند درد، خارش، خشکی گلو و دشواری در بلع همراه باشد و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. پرستار در منزل میتواند در این مورد بسیار کمک کننده باشد. اگرچه بیشتر موارد گلودرد ناشی از عفونتهای ویروسی است و به خودی خود برطرف میشود، اما تشخیص درست و درمان به موقع، بهویژه در موارد ناشی از عفونتهای باکتریایی، اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل در این مقاله به روش های درمان گلو درد در منزل میپردازیم پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
علت گلودرد چیست؟
گلودرد معمولاً به دلیل ویروسها (مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا) یا سیگار کشیدن ایجاد میشود. بهندرت ممکن است به دلیل باکتری باشد. به طور کلی گلودرد ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:
- عفونت ویروسی: سرماخوردگی یا آنفلوآنزا در کودکان و بزرگسالان
- عفونت باکتریایی: مانند گلودرد استرپتوکوکی
- آلرژی ها: ناشی از گرده گیاهان، گرد و غبار یا موی حیوانات
- ریفلاکس اسید معده
- عادات نادرست یا مواد تحریککننده: مانند فریاد زدن، کشیدن سیگار یا مصرف غذای تند
- تنفس از دهان
- تومورها: بهندرت گلو درد میتواند نشانه سرطان گلو باشد.
به نقل از وبسایت clevelandclinic :
گلودرد یا “فارنژیت” یک احساس خراش دار و دردناک در پشت گلو (حلق) است. این زمانی اتفاق می افتد که بافت پوشاننده گلو (مخاط) ملتهب شود. اگر گلو درد دارید، ممکن است قورت دادن یا صحبت کردن برایتان دردناک باشد.
خیلی چیزها باعث فارنژیت می شوند، از عفونت های ویروسی و باکتریایی گرفته تا آلرژی و خوابیدن با دهان باز. بیشتر علائم گلودرد با مراقبت های خانگی در عرض چند روز از بین می رود. اما اگر گلودرد شما بیش از یک هفته طول بکشد، بدتر شود یا علائمی مانند تب یا تورم غدد لنفاوی داشته باشید، باید به پزشک مراجعه کنید.
انواع گلودرد
گلودرد میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و بسته به علت آن، علائم و شدت متفاوتی دارد. فارنژیت حاد ( گلودرد کمتر از ده روز) و فارنژیت مزمن (بیشتر از ده روز). برخی گلودردها ناشی از ویروسها هستند و معمولاً خفیف بوده و خودبهخود بهبود پیدا میکنند، در حالی که برخی دیگر باکتریایی یا چرکی هستند و نیازمند مراقبت و درمان جدیتر هستند. همچنین، گلودرد میتواند ناشی از آلرژیها، خشکی هوا یا مشکلات گوارشی مانند رفلاکس معده باشد که هر کدام نیازمند توجه ویژهای هستند.
شناخت نوع گلودرد به شما کمک میکند تا روشهای درمان خانگی مؤثر را به کار بگیرید و درد و التهاب را کاهش دهید. خوشبختانه بسیاری از انواع گلودرد را میتوان با اقداماتی ساده در منزل تسکین داد؛ از جمله نوشیدن مایعات گرم، غرغره آب نمک، استفاده از دمنوشهای گیاهی و عسل، کمپرس گرم و استراحت کافی. در این بخش، انواع مختلف گلودرد و روشهای مناسب درمان سریع گلو درد خانگی را بررسی میکنیم تا بتوانید با آگاهی کامل، بهترین اقدامات خانگی را انجام دهید.
گلودرد ویروسی
گلودرد ویروسی شایعترین نوع است و معمولاً با سرماخوردگی یا آنفلوآنزا همراه است. ویروسها باعث التهاب گلو میشوند و علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و تب خفیف ایجاد میکنند. این نوع معمولاً خودمحدودشونده است و ظرف ۵ تا ۷ روز بهبود پیدا میکند، اما رعایت مراقبتهای خانگی میتواند روند بهبود را سریعتر کند.
درمان سریع گلو درد خانگی
- نوشیدن دمنوشهای گرم مثل بابونه، زنجبیل و نعناع
- مصرف عسل و لیمو در آب گرم برای کاهش التهاب
- غرغره آب نمک چند بار در روز
- استراحت کافی
- استفاده از بخور یا مرطوب نگه داشتن محیط
گلودرد باکتریایی (چرکی)
این نوع گلودرد ناشی از عفونت باکتریایی است و معمولاً با تب بالا، درد شدید، تورم لوزهها و لکههای سفید همراه است. در این موارد، درمان خانگی تنها حمایتی است و درمان عفونت گلو در بزرگسالان نیازمند مصرف آنتیبیوتیک تحت نظر پزشک است.
روشهای خانگی حمایتی
- نوشیدن مایعات گرم و سوپ برای تسکین گلو
- کمپرس گرم روی گردن برای کاهش درد
- استراحت کافی و اجتناب از فعالیت سنگین
گلودرد ناشی از خشکی هوا
این نوع گلودرد اغلب در زمستان یا محیطهای خشک دیده میشود و با سوزش و خشکی گلو همراه است. علائم معمولاً در شب یا صبح شدت بیشتری دارند.
راهکارهای خانگی
- نوشیدن آب فراوان
- استفاده از دستگاه بخور برای افزایش رطوبت محیط
- مصرف عسل برای نرم کردن گلو
- پرهیز از دود سیگار و محیط آلوده
گلودرد ناشی از خشکی هوا
گلودرد ناشی از خشکی هوا معمولاً در فصول سرد سال یا محیطهای با رطوبت پایین رخ میدهد و یکی از شایعترین انواع گلودرد است. در این حالت، غشاهای مخاطی گلو خشک شده و باعث سوزش، خارش و ناراحتی در هنگام بلع یا صحبت میشوند. بسیاری از افراد این نوع گلودرد را به صورت بدتر شدن علائم در شب یا صبح تجربه میکنند، زیرا طولانی شدن تماس با هوای خشک باعث تشدید التهاب میشود.
روشهای درمان گلودرد خانگی: برای کاهش علائم این نوع گلودرد، نوشیدن آب کافی در طول روز بسیار مؤثر است. استفاده از دستگاه بخور یا مرطوب نگه داشتن محیط، به نرم شدن بافتهای گلو و کاهش سوزش کمک میکند. همچنین مصرف عسل میتواند غشاهای گلو را پوشش دهد و احساس خشکی را کاهش دهد. پرهیز از دود سیگار و محیطهای آلوده نیز نقش مهمی در تسکین این نوع گلودرد دارد.
گلودرد شدید
گلودرد شدید معمولاً با التهاب زیاد و درد بسیار زیاد همراه است و میتواند بلع را دشوار کند یا حتی باعث ایجاد اختلال در خواب شود. این نوع گلودرد ممکن است ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی شدید یا تحریک مکانیکی مانند فریاد زدن طولانی مدت باشد. گلودرد شدید میتواند به سرعت کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد و در مواردی نیازمند مراقبت پزشکی فوری باشد.
روشهای درمان خانگی سوزش گلو: برای کاهش درد و التهاب در خانه میتوان از کمپرس گرم روی گردن استفاده کرد تا جریان خون موضعی افزایش یابد و درد کاهش پیدا کند. نوشیدنیهای گرم ضدالتهاب مانند دمنوش زنجبیل یا شیر زردچوبه میتوانند علائم را تسکین دهند. همچنین مصرف عسل قبل از خواب باعث کاهش سوزش و محافظت از بافت گلو میشود. در کنار این روشها، اجتناب از غذاهای تند، اسیدی و تحریککننده بسیار مهم است. اگر پس از چند روز بهبود حاصل نشود یا درد شدت یابد، مراجعه به پزشک ضروری است تا علت دقیق مشخص شود و درمان دارویی مناسب آغاز شود
گلودرد کودکان
کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیفتر، بیشتر در معرض گلودرد هستند. برای درمان فوری گلو درد کودکان باید روشهای ایمن استفاده شود.
روشهای خانگی
- دادن سوپ مرغ و غذاهای نرم و ملایم
- نوشاندن مایعات گرم یا شیر ولرم
- استفاده از بخور در اتاق کودک
- آبنباتهای نرم برای کودکان بالای ۴ سال
نکته: عسل برای کودکان زیر یک سال ممنوع است.
گلودرد در دوران بارداری
در دوران بارداری باید از روشهای ایمن استفاده کرد، زیرا بسیاری از داروها ممنوع هستند.
- روشهای خانگی ایمن
- غرغره آب نمک ولرم
- دمنوشهای ملایم مانند بابونه یا چای لیمو با عسل
- استراحت کافی و خواب مناسب
- استفاده از بخور برای جلوگیری از خشکی گلو
علائم و نشانه های گلو درد
علائم گلودرد ممکن است بسته به علت متفاوت باشد. نشانهها و علائم این عارضه عبارتاند از:
- درد یا احساس خارش در گلو
- دردی که با بلعیدن یا صحبت کردن تشدید میشود
- دشواری در بلعیدن
- غدد دردناک و متورم در گردن یا فک
- لوزههای متورم و قرمز
- لکههای سفید یا چرک روی لوزهها
- صدای خشن یا گرفته
نشانههای عفونت گلو
عفونتهای ایجادکننده گلو درد ممکن است علائم دیگری داشته باشند از جمله:
- تب
- سرفه
- آبریزش بینی
- عطسه
- بدندرد
- سردرد ( با سردرد میگرن متفاوت است )
- حالت تهوع یا استفراغ
درمان گلو درد
گلودرد ناشی از عفونت ویروسی معمولاً پنج تا هفت روز طول میکشد و نیازی به درمان پزشکی ندارد، زیرا آنتیبیوتیکها برای درمان این نوع عفونت مؤثر نیستند. برای کاهش درد و تب، میتوان از مسکنهایی مانند استامینوفن (تیلنول و دیگر موارد) یا ایبوپروفن استفاده کرد. برای کودکان، داروهای مسکن مخصوص نوزادان و کودکان، مانند استامینوفن (تیلنول کودکان) یا ایبوپروفن (ادویل کودکان) توصیه میشود. اما هرگز نباید به کودکان یا نوجوانان آسپرین داده شود، زیرا ممکن است موجب سندرم ری شود. در صورت گلودرد ناشی از عفونت باکتریایی، پزشک آنتیبیوتیک تجویز میکند و مهم است که تمام دوره درمان طبق دستور پزشک انجام شود، زیرا عدم مصرف کامل دارو میتواند منجر به بدتر شدن یا انتشار عفونت و در کودکان به خطرات جدی مانند تب روماتیسمی یا التهاب کلیهها منجر شود.
چه غذایی برای گلو درد خوبه
برای گلودرد بهتر است غذاهایی مصرف کنید که هم نرم و راحت بلعیده میشوند و هم التهاب گلو را کاهش میدهند. این غذاها با تأمین رطوبت کافی، تسکین درد و جلوگیری از تحریک بیشتر دیواره گلو، روند بهبود را سریعتر میکنند. از بهترین گزینههای پیشنهادی میتوان به خوراکیهای گرم، مقوی و کمادویه اشاره کرد که بدن را در زمان بیماری تقویت میکنند و فشاری به گلو نمیآورند. برخی از غذاهای مناسب برای گلودرد شامل موارد زیر است:
- سوپ مرغ رقیق
- عدسی یا سوپ عدس نرم
- پوره سیبزمینی
- فرنی و حریره
- تخممرغ عسلی یا آبپز نرم
- آشهای سبک مثل آش جو
- ماست کمچرب و کمی ولرم
- دمنوشهای گرم مثل بابونه یا زنجبیل
- اسموتی میوههای نرم مثل موز و توت
این خوراکیها با بافت نرم و خاصیت ضدالتهابیشان، بهترین انتخاب برای کاهش درد و کمک به بهبود سریع گلودرد هستند.
8 راه درمان خانگی گلو درد
برای درمان گلو درد در منزل و درمان خانگی التهاب گلو راه های زیادی وجود دارد که در ادامه به 8 مورد از مهمترین آن ها خواهیم پرداخت:
1- غرغره آب نمک گرم
غرغره آب نمک ولرم یکی از درمانهای مؤثر خانگی برای تسکین گلودرد است. نمک به عنوان یک ضدعفونیکننده طبیعی عمل میکند و میتواند به کاهش التهاب و تحریک گلو کمک کند. برای این کار، یک چهارم تا نیم قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و چندین بار در طول روز غرغره کنید. این کار میتواند به پاکسازی مجاری تنفسی از مواد تحریککننده کمک کرده و علائم گلودرد را تسکین دهد.
2- نوشیدن مایعات گرم مانند چای با عسل
نوشیدن مایعات گرم مانند چای با عسل به تسکین گلودرد کمک میکند. چای گرم، به ویژه چای گیاهی مانند چای بابونه یا زنجبیل، میتواند اثر آرامشبخشی بر روی گلو داشته باشد و از خشکی گلو جلوگیری کند. عسل نیز دارای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی است که به کاهش التهاب و تحریک گلو کمک میکند. ترکیب چای گرم با یک قاشق عسل نه تنها به تسکین گلودرد کمک میکند بلکه به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز مفید است.
3- استفاده از بخور سرد برای مرطوب کردن هوا
استفاده از بخور سرد در محیط زندگی میتواند به تسکین گلودرد کمک کند، به ویژه اگر خشکی هوا باعث تحریک گلو شده باشد. بخور سرد به مرطوب کردن هوای اتاق کمک کرده و از خشکی و تحریک بیشتر گلو جلوگیری میکند. این روش به ویژه در شبها مفید است، زیرا هوای مرطوب میتواند به راحتی تنفس را تسهیل کرده و از سوزش و خشکی گلو جلوگیری کند. بخور سرد همچنین میتواند به کاهش احتقان بینی و بهبود کیفیت خواب کمک کند.
4- استراحت و کاهش استفاده از صدا
استراحت و کاهش استفاده از صدا از دیگر روشهای مؤثر در درمان گلودرد هستند. زمانی که دچار گلودرد میشوید، استفاده زیاد از صدا میتواند به تحریک بیشتر گلو منجر شود و روند بهبودی را کند کند. بنابراین، بهتر است تا حد ممکن استراحت کنید و از صحبت کردن زیاد پرهیز کنید. استراحت کافی به بدن کمک میکند تا انرژی لازم برای مبارزه با عفونتها و بهبود سریعتر را داشته باشد. همچنین، خواب مناسب و استراحت ذهنی نیز میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و به تسریع روند بهبودی کمک کند.
5- مصرف آبلیمو با آب گرم
آبلیمو یکی از درمانهای خانگی طبیعی برای گلودرد است. آبلیمو حاوی ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. همچنین، این ماده خاصیت ضدباکتریایی دارد و میتواند به کاهش التهاب و تحریک گلو کمک کند. برای استفاده از این درمان، یک قاشق چایخوری آبلیمو را در یک لیوان آب گرم حل کنید و آن را به آرامی بنوشید. این نوشیدنی علاوه بر تسکین گلودرد، به هیدراته نگه داشتن بدن نیز کمک میکند.
6- استفاده از شیر گرم با عسل و زردچوبه
شیر گرم همراه با عسل و زردچوبه یکی از درمانهای خانگی قدیمی برای گلو درد است. زردچوبه خواص ضد التهابی و ضدعفونیکننده دارد که میتواند به کاهش تورم و تحریک گلو کمک کند. برای این درمان، یک لیوان شیر گرم را با یک قاشق چایخوری عسل و کمی زردچوبه مخلوط کنید و قبل از خواب بنوشید تا به آرامش گلو کمک کند و خواب بهتری داشته باشید. این مورد برای خمیازه زیاد نیز میتواند مفید باشد.
7- استفاده از چای زنجبیل
زنجبیل خاصیت ضدالتهابی و تسکیندهنده دارد که میتواند به کاهش گلو درد و التهاب کمک کند. چای زنجبیل را میتوان به راحتی با جوشاندن چند تکه زنجبیل تازه در آب تهیه کرد. نوشیدن این چای علاوه بر تسکین گلو درد، به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود جریان خون کمک میکند. برای طعم بهتر میتوانید کمی عسل به آن اضافه کنید.
8- مصرف سیر
سیر یکی دیگر از درمانهای خانگی برای گلودرد است که خاصیت ضدباکتریایی و ضدویروسی دارد. مصرف سیر خام میتواند به کاهش التهاب گلو کمک کند. برای استفاده، یک حبه سیر را له کرده و آن را با عسل مخلوط کنید و سپس مصرف کنید. این ترکیب میتواند به تسکین گلودرد و مبارزه با عفونتها کمک کند.
سخن پایانی
همانطور که با هم در این مقاله خواندیم گلودرد یکی از مشکلات رایج است که معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی، آلرژیها، بیماری های تنفسی یا عوامل محیطی ایجاد میشود و میتواند با علائمی مانند درد، خشکی، خارش و دشواری در بلع همراه باشد. اگرچه بیشتر گلودردها خود به خود بهبود مییابند، درمانهای خانگی مانند غرغره آب نمک، نوشیدن مایعات گرم، استفاده از بخور سرد، استراحت و کاهش استفاده از صدا میتوانند به تسکین این وضعیت کمک کنند. در مواردی که گلودرد ناشی از عفونت باکتریایی باشد، مراجعه به پزشک و مصرف آنتیبیوتیکها ضروری است. در نهایت، برای بهبود سریعتر، ترکیب درمانهای خانگی با استراحت کافی و مراقبتهای لازم میتواند به تسکین علائم و تسریع روند بهبودی کمک کند.
سوالات متداول
