پانیک اتک در خواب چیست و روش کنترل آن

حملات پانیک در خواب، تجربه‌ای آزاردهنده و ترسناک است که می‌تواند خواب آرام را مختل کند و فرد را در شرایطی بحرانی قرار دهد. این نوع حملات معمولاً با احساس ناگهانی ترس و اضطراب شدید همراه است که ممکن است با نشانه‌هایی مانند تپش قلب، تعریق، و دشواری در تنفس همراه باشد. از آنجایی که این وضعیت می‌تواند به خواب نرفتن و بی‌خوابی منجر شود، توجه به آن و شناسایی راه‌های پیشگیری از بروز آن بسیار مهم است. آگاهی و شناخت علل این حملات می‌تواند به افراد کمک کند تا بهتر با آن‌ها مقابله کنند و خواب بهتری داشته باشند.

پرستار بیمار نیز نقش مهمی در شناسایی و مدیریت این نوع حملات ایفا می‌کند. او می‌تواند به بیماران توصیه‌های مفیدی در زمینه‌های مرتبط با بهداشت روان و خواب ارائه دهد. در بسیاری از موارد، یک رویکرد جامع شامل مشاوره روان‌شناختی و تغییرات سبک زندگی می‌تواند به کاهش بروز حمله عصبی پانیک در خواب کمک کند. با اتخاذ راهکارهای مناسب و پیگیری دقیق، می‌توان کیفیت خواب را بهبود بخشید و از تجربه‌های ناخوشایند جلوگیری کرد.

حملات پانیک چیست؟

حملات پانیک یا حملات هراس به صورت ناگهانی و غیرمنتظره‌ای از ترس و اضطراب در خواب رخ می‌دهند که به آن‌ها «حملات پانیک شبانه» یا nocturnal panic attacks گفته می‌شود. این نوع حملات می‌تواند فرد را در نیمه شب از خواب بیدار کند و او را به شدت مضطرب کند. فرد ممکن است در این وضعیت احساس ترس شدید، تند شدن ضربان قلب، تعریق زیاد، تنگی نفس و حتی حس خفگی را تجربه کند.

دلایل دقیق بروز این نوع حملات هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌اند. در صورتی که با چنین وضعیتی مواجه شدید، مراجعه به یک درمانگر می‌تواند بسیار مؤثر باشد، زیرا عدم توجه به این مسئله ممکن است به بروز اختلالات دیگر و مختل شدن کیفیت زندگی منجر شود.

علائم پانیک اتک

در زیر، اطلاعات مربوط به علائم پانیک اتک در خواب به صورت جدول و با جملات جدید و متفاوت آورده شده است:

علائم حمله پانیک در شب

حملات وحشت شبانه می‌توانند بدون وجود محرک مشخصی شما را از خواب بیدار کنند. علائم جسمی همان‌طور که در بالا گفته شد مانند تعریق، تپش قلب و درد قفسه سینه در این شرایط شایع است. احساس وحشت و ترس زیاد همراه با علائم جسمی ممکن است باعث از دست دادن کنترل خود شود. علائم دیگر نیز وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

• درد قفسه سینه
• لرز یا گرگرفتگی
• نوسان شخصیتی
• احساس سرگیجه ، سبکی سر یا ضعف
• ترس از دست دادن کنترل
• حالت تهوع یا شکم درد
• بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن

حتی اگر علائم حمله وحشت معمولاً در عرض چند دقیقه به اوج خود برسد، قبل از فروکش تدریجی، اثرات حمله می‌تواند مدت زمان طولانی تری بر فرد تأثیر بگذارد. نگرانی و ترس بیش از حد مرتبط با این تجربه اغلب می‌تواند منجر به بی خوابی شود.

به نقل از سایت clevelandclinic:

وحشت شبانه یک اختلال خواب مخرب است. فردی که وحشت شبانه را تجربه می کند علائمی مانند حمله پانیک شبانه دارد. یک تفاوت کلیدی آگاهی است.
افرادی که وحشت های شبانه را تجربه می کنند اغلب از وجود آن بی اطلاع هستند. آنها ممکن است به نظر بیدار باشند – و ممکن است فریاد بزنند، از رختخواب بیرون بپرند و به اطراف بدوند. آنها در واقع خواب هستند و بیدار کردن آنها دشوار است. وقتی یک وحشت شبانه به پایان می رسد، فرد دوباره به خواب می رود. آنها ممکن است واقعه صبح را به خاطر نداشته باشند. کودکان بیشتر به وحشت شبانه مبتلا می شوند، اگرچه بزرگسالان نیز این ترس را دارند.
حمله پانیک شما را از خواب بیدار می کند. شما از احساس ترس و سایر علائم حمله پانیک آگاه هستید. ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا دوباره بخوابید. حملات پانیک شبانه عمدتاً بر نوجوانان و بزرگسالان تأثیر می گذارد.

دلایل بروز حملات پانیک در خواب

بروز این حملات، دلایل متعددی دارد که شناخت آنها می‌تواند سبب شود پیشگیری، موفقیت آمیز باشد. این دلایل عبارتند از:

• عدم شناسایی علت دقیق

هنوز علت اصلی بروز حمله پانیک در خواب برای برخی افراد مشخص نیست. تحقیقات در این زمینه ادامه دارد، و محققان در تلاش‌اند تا دریابند چه عواملی می‌توانند باعث ایجاد این اختلال در خواب شوند.

• تأثیر عوامل و ریسک‌ فاکتورها

عوامل متعددی مانند استرس، فشارهای روزمره، و حتی برخی شرایط پزشکی می‌توانند بر نحوه ادراک و پردازش ترس و اضطراب در مغز و سیستم عصبی تأثیر بگذارند. این عوامل ممکن است زمینه‌ساز بروز حمله پانیک در خواب باشند.

• حملات پانیک در خواب‌های روزانه

حمله پانیک به خواب شبانه محدود نمی‌شود و ممکن است در خواب‌های روزانه نیز رخ دهد. این وضعیت به‌خصوص زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط عادی و غیرتهدیدکننده باعث ایجاد واکنش‌های اضطرابی در فرد شوند.

• عدم وابستگی به موقعیت خاص

حملات پانیک در خواب شبانه ممکن است به وضعیت خاصی وابسته نباشد. به عبارت دیگر، حتی در زمانی که فرد در شرایط راحت و بی‌خطر است، ممکن است ناگهان دچار حملات پانیک شود.

• لزوم مراجعه به پزشک

اگر شما هم از این عارضه رنج می‌برید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. ارزیابی وضعیت جسمی و روانی شما می‌تواند به شناسایی اینکه آیا به حملات پانیک مبتلا هستید یا خیر، کمک کند.

• اهمیت مدیریت اضطراب

در صورت تأیید ابتلا به حملات پانیک، مهم است که به دنبال راه‌هایی برای مدیریت و کنترل اضطراب و استرس ناشی از این حملات باشید. این می‌تواند شامل بیماری های تنفسی، مشاوره روانشناسی، و درمان‌های دارویی باشد.

راهکارهای جلوگیری از حملات پانیک در خواب

برای جلوگیری از بروز اضطراب و حمله عصبی پانیک در خواب، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید که به کاهش وقوع این حملات کمک می‌کند:

1. رژیم غذایی متوازن

مصرف مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن به تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت کلی کمک می‌کند. با داشتن جسمی سالم، فرد به راحتی می‌تواند با احساسات منفی مانند ترس و اضطراب مقابله کند.

2. کاهش مصرف کافئین

نوشیدنی‌های حاوی کافئین، مانند قهوه و نسکافه، محرک‌هایی هستند که می‌توانند تپش قلب را افزایش دهند. همچنین، این مواد باعث بی‌خوابی می‌شوند و الگوی خواب را به هم می‌ریزند.

3. فعالیت بدنی منظم

ورزش به بهبود سلامت جسمی و روحی کمک می‌کند. فعالیت‌های ورزشی، چه سبک و چه سنگین، باعث می‌شود فرد احساس نشاط و انرژی بیشتری کند و به راحتی خوابش ببرد.

4. مدیریت استرس

انجام تمرینات مراقبه مانند مدیتیشن، یوگا و تای چی، یا صرف زمان با دوستان نزدیک، می‌تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت روان کمک کند.

5. استفاده از مکمل‌های غذایی

مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی به تقویت سیستم ایمنی و سلامتی کمک می‌کند و می‌تواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند.

6. دمنوش‌های گیاهی

این دمنوش‌ها می‌توانند به آرامش اعصاب و آزادسازی تنش‌های عضلانی کمک کنند، که در نهایت به بهبود کیفیت خواب منجر می‌شود.

7. برنامه‌ریزی خواب

داشتن یک برنامه خواب منظم به بدن کمک می‌کند تا ساعت بیولوژیکی خود را تنظیم کند و به خواب رفتن را آسان‌تر کند. این کار احتمال بروز اختلالات خواب و حملات پانیک را کاهش می‌دهد.

8. پرهیز از محرک‌ها

اجتناب از مصرف الکل و نیکوتین پیش از خواب می‌تواند به کاهش حملات پانیک کمک کند. این مواد می‌توانند سیستم عصبی را تحریک کنند و علائم اضطراب را تشدید کنند. بنابراین، بهتر است از این مواد دوری کنید تا خواب راحت‌تری داشته باشید.

9. مراقبت از سلامت روان

توجه به سلامت روان یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای پیشگیری از حمله پانیک در خواب است.

درمان حمله پانیک در شب

چه حملات وحشت که خواب شما را قطع می‌کند و چه حملاتی که در ساعات بیداری فرد اتفاق می افتد، قابل درمان است. در بسیاری از افراد با مراجعه دوره‌ای به روانپزشک و مشاور اولین گام‌های خود را در جهت بهبود بر می‌دارند.

پزشک می‌تواند با منتفی دانستن سایر مشکلات پزشکی و بیماری‌ها، به بهبود الگوی خواب بیمار کمک کند. پزشکان می‌توانند گزینه‌های درمانی مختلفی را برای درمان این بیماران استفاده نمایند که معمولا شامل روان درمانی، دارو درمانی و یا ترکیبی از هر دو است.

روان درمانی و حمله پانیک در شب

درمان شناختی-رفتاری CBT در درمان حملات وحشت روزانه و شبانه موثر شناخته شده است. در CBT ، یک درمانگر به فرد کمک می‌کند تا علائم بیماری را در یک محیط امن درک و تجربه نماید و با آن‌ها مقابله کند.

CBT به افراد بیمار کمک می‌کند تا با تکنیک هایی، اضطراب ناشی از وحشت را بهتر کنترل کنند و بهداشت بهتری در هنگام خواب ایجاد کنند. در درمان شناختی رفتاری به افراد کمک می‌شود تا یاد بگیرند چگونه الگوهای تفکر مخرب یا ناراحت کننده را که تأثیر منفی بر رفتار و احساسات دارند شناسایی و برای همیشه تغییر دهند.

CBT بیشترین تغییر را در توانایی خوابیدن بیماران ایجاد نموده و حتی یک سال پس از پایان درمان این مزایا به جای خود باقی مانده است. پس از 8 هفته درمان با روش فوق بی خوابی بیمار بهبود می‌یابد و توانایی ادامه یک زندگی نرمال را بدست خواهد آورد.

دارو درمانی در حملات پانیک

علاوه بر روان درمانی، پزشک ممکن است یک یا چند دارو را برای کمک به درمان اضطراب تجویز کند. ثابت شده است که درمان با مهارکننده‌های انتخابی جذب مجدد سروتونین SSRIs یا بنزودیازپین‌ها در درمان افرادی که دچار حملات وحشت شبانه هستند بسیار موثر است. حملات هراس اغلب با داروهای تجویز شده درمان می‌شوند. داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب ممکن است به کاهش دفعات و شدت حملات وحشت شبانه کمک کنند.

در پایان

در پایان، حملات پانیک در خواب نه تنها می‌توانند کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار دهند، بلکه بر روی سلامت روان و زندگی روزمره افراد نیز اثرات منفی برجای می‌گذارند. با این حال، با استفاده از راهکارهای مناسب، مانند تغییرات در رژیم غذایی، برنامه‌ریزی منظم خواب، و مدیریت استرس، می‌توان به کاهش وقوع این حملات کمک کرد. همچنین، نقش پرستار در منزل در شناسایی و درمان این شرایط نباید نادیده گرفته شود، زیرا او می‌تواند مشاوره‌های ارزشمندی ارائه دهد و افراد را در مسیر بهبود یاری کند.

توجه به سلامت روان و استفاده از تکنیک‌های مؤثر در مواجهه با اضطراب و ترس، می‌تواند به افراد کمک کند تا زندگی آرام‌تری داشته باشند و از خواب شبانه به عنوان یک منبع تجدید قوا بهره‌مند شوند. در نهایت، با پیگیری مستمر و اتخاذ شیوه‌های سالم، می‌توان به بهبود کیفیت خواب و کاهش حملات پانیک در خواب دست یافت و به یک زندگی سالم و پرانرژی رسید.

سوالات متداول

1. چگونه می‌توان حملات پانیک در خواب را تشخیص داد؟

حملات پانیک در خواب معمولاً با علائمی نظیر تپش قلب سریع، تعریق، احساس خفگی یا بروز مشکلات تنفسی، و ترس شدید ناگهانی همراه هستند. این علائم ممکن است به قدری شدید باشند که فرد از خواب بیدار شود و احساس کند در حال تجربه یک بحران است. همچنین، فرد ممکن است به دلیل این حملات از خوابیدن در شب بترسد یا دچار بی‌خوابی شود.

2. آیا تغییر در سبک زندگی می‌تواند به کاهش حملات پانیک در خواب کمک کند؟

بله، تغییرات در سبک زندگی می‌تواند تأثیر مثبتی بر کاهش حمله عصبی پانیک در خواب داشته باشد. اتخاذ یک رژیم غذایی متوازن، کاهش مصرف کافئین و الکل، ورزش منظم، و مدیریت استرس از طریق روش‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش احتمال بروز حملات پانیک کمک کند.

3. نقش پرستار در مدیریت حملات پانیک چیست؟

پرستار می‌تواند نقش بسیار مهمی در شناسایی و مدیریت حملات پانیک ایفا کند. او می‌تواند بیماران را در شناسایی عوامل محرک، ارائه مشاوره‌های لازم، و توصیه به تغییرات سبک زندگی یاری کند. همچنین، پرستاران می‌توانند به بیماران آموزش دهند که چگونه با حملات پانیک مواجه شوند و راهکارهایی برای بهبود سلامت روان ارائه دهند.