شناسایی علائم آپاندیس در کودکان میتواند به شما در تشخیص به موقع این مشکل و اقدام برای درمان آن کمک کند. آپاندیس یک ساختار کوچک در سمت راست پایین شکم است که به روده بزرگ متصل میشود. زمانی که این اندام دچار انسداد یا عفونت شود، به آپاندیسیت مبتلا میشود. در چنین شرایطی، باکتریها در آپاندیس شروع به تکثیر کرده و منجر به عفونت میشوند. این عارضه معمولاً در کودکان بالای ۵ سال شایعتر است، اما در کودکان زیر ۵ سال نیز ممکن است بروز کند که در این سنین میتواند خطرناکتر باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا با توجه به نظر متخصصین، درباره این مشکل اطلاعات بیشتری کسب کنید. استفاده از یک پرستار کودک حرفه ای در حین درمان بسیار موثر است.
آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت به عفونت یا التهاب دردناک آپاندیس گفته میشود که ساختاری لولهمانند و به اندازه یک انگشت کوچک در رودهی بزرگ دارد. این اندام معمولاً در قسمت پایینی سمت راست شکم کودکان قرار دارد. هنگامی که آپاندیس در کودکان عفونی یا ملتهب میشود، آپاندیسیت بروز میکند و یکی از علائم آن، احساس درد شدید در ناحیه پایین سمت راست شکم است.
برای درمان آپاندیسیت، معمولاً نیاز به جراحی برای برداشتن آپاندیس وجود دارد و این درمان بسیار مهم محسوب میشود. توجه داشته باشید که در صورتی که این مشکل درمان نشود، امکان پارگی آپاندیس وجود دارد که میتواند به شرایط خطرناکی منجر شود.
علائم آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت یا همان مشکل آپاندیس، سالانه حدود ۷۰,۰۰۰ کودک را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار میدهد و به عنوان شایعترین علت جراحی اورژانسی شکم در کودکان شناخته میشود. این بیماری به راحتی از طریق جراحی درمان میشود، اما تشخیص به موقع و اقدامات سریع پزشکی بسیار حائز اهمیت است. همانطور که ذکر شد، در صورتی که آپاندیس به موقع درمان نشود، ممکن است عفونی شده و پاره شود که میتواند جان کودک را به خطر بیندازد.
در کودکان بالای ۲ تا ۳ سال، ترتیب ظهور علائم اهمیت بیشتری دارد. درد که تقریباً همیشه اولین علامت آپاندیسیت است، معمولاً از ناحیه میانی شکم (اطراف ناف) آغاز شده و به سمت راست پایین شکم منتقل میشود. با این حال، در نوزادان و کودکان کوچکتر، درد ممکن است به طور گستردهتری احساس شود و آنها ممکن است نتوانند به راحتی محل دقیق درد را شناسایی کنند. همچنین، این کودکان ممکن است به شدت تحریکپذیر یا بیحال باشند. به یاد داشته باشید که عادات غذایی مناسب تا حد بسیار زیادی از این بیماری جلو گیری میکند. این عادات از زمان نوزادی ساخته می شوند، زمان شروع غذای کمکی نوزاد یکی از برهه های بسیار حساس برای تربیت عادات غذایی او است.
پس از شروع درد، بسیاری از کودکان ممکن است دچار حالت تهوع یا استفراغ شده و تمایلی به غذا خوردن نداشته باشند. فشار به شکم نیز میتواند باعث حساسیت آن شود. در مرحله بعد، تب با درجه پایین (حدود ۳۷ تا ۳۸ درجه سانتیگراد) بروز میکند که علامتی رایج است. برای شناسایی علائم آپاندیسیت در کودکان، باید به محل درد، ترتیب و شدت علائم توجه شود. در ادامه، با رایجترین علائم آپاندیسیت در کودکان آشنا خواهید شد. به طور کلی علائم آپاندیس در کودکان به شرح زیر است:
- تب و لرز
- متورم شدن شکم
- کاهش استها
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال و یبوست
- تغییر در رفتار
علائم ترکیدن آپاندیس در کودکان
در صورتی که عفونت باکتریایی تشدید شود، احتمال پارگی آپاندیس وجود دارد که میتواند باکتریها را به داخل حفره شکم منتقل کند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، کودک شما نیاز به بستری شدن در بیمارستان خواهد داشت. در این شرایط، برای جلوگیری از گسترش عفونت، آنتیبیوتیکها به صورت وریدی به او داده میشوند. با این حال، حتی در این حالت، جراحی آپاندیس در کودکان برای درمان قطعی مشکل ضروری خواهد بود. علائم ترکیدن آپاندیس به شرح زیر است:
- درد و حساسیت قابل توجه در ناحیه شکم
- افزایش درد با لمس یا حرکت
- تشدید تدریجی درد در طول زمان
- احساس نفخ
- ایجاد گاز در معده
- احساس حالت تهوع
- بروز اسهال یا یبوست
- تب
- لرز
لازم به ذکر است که این علائم ممکن است بلافاصله پس از پارگی آپاندیس بروز نکنند. در واقع، کودک شما ممکن است در ابتدا احساس بهتری کند، زیرا پارگی میتواند فشار را کاهش دهد. اما با ورود باکتریها به داخل حفره شکم، عفونت، التهاب و تشدید علائم بالا رخ خواهد داد.
به نقل از clevelandclinic.org :
آپاندیسیت یک بیماری بسیار جدی است. اگر آپاندیسیت درمان نشود، آپاندیس کودک شما می تواند باز شود (پارگی). آپاندیس پاره شده می تواند باکتری را در سراسر شکم کودک پخش کند. این باکتری ها می توانند باعث عفونت جدی به نام پریتونیت شوند. آپاندیس پاره شده همچنین ممکن است به باکتری ها اجازه دهد تا جریان خون را آلوده کنند – یک وضعیت تهدید کننده زندگی به نام سپسیس.
نحوه تشخیص آپاندیس در کودکان
برای شناسایی علائم آپاندیس در کودکان، پزشک یا متخصص مراقبتهای بهداشتی ابتدا درباره سوابق پزشکی کودک از شما سوالاتی میپرسد و سپس معاینه فیزیکی انجام میدهد. همچنین، ممکن است برای رسیدن به تشخیص دقیق، از چند آزمایش استفاده کند. در زیر با برخی از رایجترین آزمایشها برای تشخیص آپاندیسیت در کودکان آشنا میشوید:
- سونوگرافی شکم:
این روش تصویربرداری از امواج صوتی با فرکانس بالا و کامپیوتر برای تولید تصاویری از رگهای خونی، بافتها و اندامها بهره میبرد. سونوگرافی به پزشک کمک میکند تا وضعیت اندامهای داخلی و آپاندیس را مشاهده کند.
- سیتیاسکن:
این آزمون تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس و تکنولوژی کامپیوتری تصاویر دقیقی از نقاط مختلف بدن ارائه میدهد. سیتیاسکن نسبت به اشعه ایکس معمولی دقت بیشتری دارد و به بررسی وضعیت آپاندیس کمک میکند.
- آزمایش خون:
این آزمایش برای شناسایی عفونت و التهاب در بدن انجام میشود. همچنین، پزشک میتواند با تحلیل نتایج این آزمایش، مشکلات احتمالی در سایر اندامهای شکمی مانند کبد یا پانکراس را بررسی کند و با این آزمایش میتوان به لزوم پیوند پانکراس نیز پی برد.
- آزمایش ادرار:
این آزمایش به پزشک کمک میکند تا وجود عفونت در مثانه یا کلیه را تشخیص دهد. در برخی موارد، علائم آپاندیس میتواند با مشکلات مربوط به کلیه یا مثانه مشابه باشد. به همین دلیل، پزشک از آزمایش ادرار برای اطمینان از عدم وجود این نوع عفونتها استفاده میکند.
علت آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت به علت انسداد آپاندیس ایجاد میشود که میتواند ناشی از سفت شدن مخاط یا مدفوع، یا تورم ناشی از عفونتهای ویروسی باشد. این انسداد منجر به التهاب و ورم در آپاندیس میشود. همانطور که ذکر شد، در صورتی که التهاب و عفونت درمان نشود، امکان پارگی آپاندیس در کودکان وجود دارد، که در این صورت محتویات آن به حفره شکم ریخته و موجب گسترش عفونت میشود.
پیشتر نیز گفتیم که این عارضه شایعترین دلیل جراحیهای اورژانسی شکم در کودکان است. اگرچه آپاندیسیت میتواند در هر سنی بروز کند، اما بیشتر در کودکان مدرسهای و در رده سنی ۱۰ تا ۱۹ سال مشاهده میشود و به ندرت در نوزادان زیر یک سال دیده میشود.
البته علت بروز آپاندیسیت در کودکان همیشه به وضوح مشخص نیست، اما به طور کلی میتواند به دلیل انسداد آپاندیس یا عفونتهای مختلف شکمی مانند عفونتهای دستگاه گوارش، بیماریهای التهابی روده، تجمع مدفوع یا وجود انگلها ایجاد شود.
عوامل خطر ساز آپاندیس در کودکان
طبق آمارها، تعداد موارد آپاندیسیت در حال کاهش است، که کارشناسان این تغییر را به مصرف بالاتر فیبر در رژیم غذایی مرتبط میدانند. فیبر میتواند به پیشگیری از انسداد آپاندیس کمک کند.
به طور کلی، برخی کودکان بیشتر در معرض خطر ابتلا به آپاندیس در کودکان هستند:
- سابقه خانوادگی: کودکانی که در خانوادهشان سابقه آپاندیسیت وجود دارد، احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند.
- جنسیت: پسران به طور نسبی بیشتر از دختران به این عارضه مبتلا میشوند.
- بیماریهای زمینهای: فرزندانی که مبتلا به فیبروز کیستیک هستند نیز در خطر بیشتری برای ابتلا به آپاندیسیت قرار دارند.
جمع بندی
آپاندیسیت یکی از مشکلات شایع در کودکان است که به التهاب یا عفونت آپاندیس، اندامی کوچک در قسمت پایین سمت راست شکم، منجر میشود. این وضعیت معمولاً با درد شدید در ناحیه شکم آغاز میشود که ممکن است به مرور زمان شدت بیشتری بگیرد. در برخی موارد، کودک ممکن است دچار حالت تهوع، استفراغ و تب نیز شود. تشخیص به موقع آپاندیس در کودکان، مراجعه سریع به پزشک و استفاده از خدمات پرستاری پرستار اول اهمیت بسیاری دارد، زیرا در صورت عدم درمان، آپاندیس میتواند پاره شده و عفونت به سایر نواحی شکم سرایت کند که این وضعیت میتواند جان کودک را به خطر اندازد.
درمان آپاندیسیت عمدتاً شامل جراحی برای برداشتن آپاندیس است و این روش بهطور معمول بسیار ایمن و مؤثر است. در دوران بهبودی، نظارت بر علائم و رعایت نکات مراقبتی به بهبودی سریع کودک کمک میکند. از آنجا که آپاندیسیت بیشتر در کودکان بالای ۲ تا ۳ سال رایج است، والدین باید نسبت به علائم اولیه آن آگاه باشند تا در صورت بروز، بتوانند به سرعت اقدام کنند. آگاهی و شناخت علائم اولیه میتواند به پیشگیری از عوارض جدی و حفظ سلامت کودک کمک کند.
سوالات متداول
آپاندیس در کودکان چیست و چه علائمی دارد؟
آپاندیسیت به التهاب یا عفونت آپاندیس، اندامی کوچک در قسمت پایین سمت راست شکم، اطلاق میشود. علائم رایج آن شامل درد شدید در ناحیه پایین سمت راست شکم، حالت تهوع، استفراغ، تب و عدم تمایل به غذا خوردن است.
چه عواملی باعث بروز آپاندیسیت در کودکان میشود؟
آپاندیسیت معمولاً ناشی از انسداد آپاندیس به دلیل وجود مدفوع، مخاط سفت یا التهاب ناشی از عفونتهای ویروسی است. این انسداد منجر به افزایش فشار، التهاب و در نهایت عفونت در آپاندیس میشود.
چگونه آپاندیسیت در کودکان تشخیص داده میشود؟
پزشک با بررسی تاریخچه سلامتی و معاینه فیزیکی، علائم و محل درد کودک را ارزیابی میکند. همچنین ممکن است از آزمایشهایی مانند سونوگرافی، سیتیاسکن و آزمایش خون و ادرار برای تشخیص استفاده کند.
درمان آپاندیسیت در کودکان چگونه است؟
درمان اصلی آپاندیس در کودکان شامل جراحی برای برداشتن آپاندیس است. این جراحی معمولاً به طور اورژانسی انجام میشود و به طور کلی ایمن و مؤثر است. در برخی موارد، قبل از جراحی ممکن است آنتیبیوتیکها برای جلوگیری از عفونت بیشتر تجویز شوند.
چرا تشخیص به موقع آپاندیسیت اهمیت دارد؟
تشخیص به موقع آپاندیسیت بسیار مهم است زیرا در صورت عدم درمان، آپاندیس میتواند پاره شود و عفونت به حفره شکم گسترش یابد که این وضعیت میتواند جان کودک را تهدید کند.
تشخیص آپاندیس در منزل چگونه است؟
درد در پایین سمت راست شکم، تهوع، تب خفیف، و مشکلات گوارشی میتواند نشانه آپاندیسیت باشد. برای جلوگیری از خطر، در صورت بروز این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید.