اختلال بلع – علامت ها و 3 روش درمان اختلال بلع

اختلال بلع، از جمله اختلالاتی است که می تواند افراد در همه سنین را مبتلا کند. اما بروز این اختلال در افراد با سنین بالاتر و افراد مسن بیشتر است.

به طور کلی، اختلال بلع موجب سختی در بلعیدن غذا می شود. همچنین این اختلال ممکن است در شرایط مختلفی در افراد مختلف بروز کند. برای مثال برخی از مبتلایان به بلع، به طور کلی نمی توانند چیزی را قورت بدهند. اما در برخی دیگر امکان بلع غذا، مایعات و بزاق دهان وجود دارد.

مصرف دارو می تواند در درمان اختلال بلع کمک کننده باشد. اما برای تمام مبتلایان این گونه نیست. چرا که برخی دیگر از مبتلایان به بلع احتمال نیاز به جراحی و توانبخشی نیز در کنار دارو دارند.

بیماری بلع، برای برخی افراد اختلالی ساده قلمداد می شود، ولی این طور نیست. چرا که به طور که فرآیند بلعیدن مواد در انسان، فرآیندی پیچیده است که اندام های زیادی را درگیر می کند. برخی از عصب ها و ماهیچه ها، دو دریچه از دریچه های عضلانی، یک مری باز و بدون انقباض و یا لوله بلع، همگی باید عملکرد صحیح داشته باشند تا بلعیدن صورت گیرد.

تعریف جامعی از اختلال بلع

به طور کلی خلل در روند خوردن و آشامیدن مواد غذایی را اختلال بلع می نامند.

اگر بخواهیم کمی دقیق تر این اختلال را بررسی کنیم، بروز مشکل در انتقال مواد غذایی جامد و یا مایع از دهان تا معده اختلال بلع عنوان می گردد.

اختلال بلع، یکی از اختلالات کمتر شناخته شده است. چرا که بسیاری افراد اطلاعات بسیار کمی از این اختلال دارند و بسیاری دیگر هیچ اطلاعاتی از این اختلال ندارند.

بروز اختلال بلع در افراد، به موجب مشکل در کنترل عصبی یا اندام ها و ساختار های مرتبط با بلعیدن غذا بروز می کند.

بررسی انواع اختلال بلع

اختلال بلع، مانند بسیاری دیگر از اختلالات انواع مختلفی دارد. این اختلال به 4 نوع دسته بندی می شود که شامل:

• اختلال بلع دهانی
• اختلال بلع حلقی
• اختلال بلع مری
• اختلال بلع انسدادی

مجموعه علائم عصبی عضلانی، دربرگیرنده اختلال بلع عملکردی انواع مختلف اختلال بلع هستند. لازم به ذکر است که اختلال بلع عملکردی، در برخی مبتلایان هیچ علت اندامی ندارد.

علامت های بروز اختلال بلع چیست؟

همانطور که پیشتر به آن اشاره داشتیم، بلع ممکن است در حالات مختلفی بروز کند. این یعنی اختلال بلع در بعضی افراد فقط موجب مشکل در بلعیدن مایعات می شود. در مقابل در برخی افراد دیگر، مشکل بلعیدن در تمامی مواد غذایی وجود دارد.

به همین جهت، اگر در بلع مواد غذایی چه به طور کامل و چه صرفا مایعات یا جامدات یا بزاق، مشکل دارید، برخی علامت های دیگر این اختلال را نیز باید بررسی کنید.

از دیگر علائم این اختلال، حالت تهوع در فرد مبتلا، آبریزش دهانی، احساس فشار در قفسه سینه و یا گردن، سوزش سردل، پرش مواد غذایی در گلو و سرفه هنگام بلعیدن آن، بروز مشکل هنگام جویدن غذا و احساس گیر کردن غذا در گلو از علامت های این اختلال هستند.

همچنین برگشت مداوم مواد غذایی به دهان، احساس درد زمان بلعیدن، کاهش وزن غیرارادی فرد، گرفتگی در صدا، گلو درد و کوچک تر کردن مواد غذایی جهت بلعیدن، از دیگر علائم بروز اختلال بلع می باشند.

درمان اختلال بلع چگونه است؟

به طور کلی برای این بتوان درمان این اختلال را در بهترین حالت انجام داد، باید عامل بروز این مشکل کاملا تشخیص داده شود.

بنا به نوع مشکل و علت بروز اختلال بلع، درمان های مختلفی برای بیماران تجویز می شود. درمان های اختلال بلع، سه دسته دارو درمانی، توانبخشی و عمل های جراحی را شامل می شود.

نقش دارو در درمان این اختلال

با توجه به علت بروز اختلال، دارو درمانی نیز متفاوت است. برای مثال اگر رفلکس اسید معده وجود داشته باشد، دارو هایی برای رفع رفلکس تجویز می شود. یا اگر مشکل بلعیدن به موجب اضطراب به وجود آمده باشد، دارو های ضد اضطراب تجویز می شود. دارو های دیگری نیز در جهت دارو درمانی اختلال بلع تجویز می گردند.

توانبخشی در درمان اختلال بلع

برای مبتلایانی که اختلالات گفتاری، شناختی، زبانی و بلعی دارد، توانبخشی صورت می گیرد. توانبخشی درمان اختلال بلع را به کمک متد های تخصصی انجام می دهد.

جراحی برای درمان بیماری اختلال در بلعیدن

در برخی مواقع، عمل های جراحی برای درمان اختلال بلع تجویز می شود. روش دایلیشن، یکی از روش های جراحی برای درمان این اختلال است. در این روش، بالنی کوچک درون اندام مری گذاشته شده و باد می شود. بدین جهت مری باز تر خواهد شد. پس از آن بالون از داخل مری برداشته می شود. روش های جراحی دیگری نیز برای درمان این اختلال وجود دارد که با تشخیص و تجویز پزشکان انجام می شوند.

گاهی به موجب سختی در بلعیدن غذا و شدت این بیماری و یا عمل های جراحی صورت گرفته، مبتلایان نیاز به خدمات پرستاری دارند. پرستار بیمار در این مواقع می تواند کمک خوبی به فرد مبتلا باشد.