سرطان مثانه bladder cancer یکی از انواع شایع سرطانهای دستگاه ادراری است که در آن رشد غیرطبیعی سلولها در پوشش داخلی مثانه اتفاق میافتد. این بیماری میتواند به صورت موضعی باقی بماند یا به اندامهای دیگر بدن گسترش یابد. در صورتی که سرطان به موقع تشخیص داده شود و درمان مناسب دریافت گردد، احتمال بهبودی وجود دارد؛ اما اگر به مراحل پیشرفتهتر برسد، به شدت خطرناک و حتی کشنده میشود. آگاهی، تشخیص زودهنگام و کمک گرفتن از پرستار در منزل، میتواند تأثیر قابلتوجهی بر نتیجه درمان داشته باشد.
سرطان مثانه چیست؟
سرطان مثانه نوعی سرطان بوده که در سلولهای پوشاننده دیواره داخلی مثانه شروع میشود. مثانه یک اندام توخالی در قسمت پایین شکم است که ادرار را ذخیره میکند. بیشتر سرطانهای مثانه بهعنوان سرطانهای سلول انتقالی شناخته میشوند که در سلولهایی شروع شده که توانایی تغییر شکل در هنگام کشیدگی مثانه را دارند. این نوع سرطان بیشتر در افراد مسن رخ میدهد، اما در هر سنی نیز ممکن است ایجاد شود.
عوامل خطر ابتلا به این سرطان، شامل سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، عفونتهای مزمن مثانه و سابقه خانوادگی این سرطان هستند. علائم این بیماری میتوانند شامل خون در ادرار (هماتوری)، درد هنگام ادرار، تکرر ادرار و عفونت مثانه و درد در ناحیه پایین شکم یا کمر باشند. در بسیاری از موارد، این سرطان در مراحل اولیه کشف میشود که این موضوع شانس موفقیت درمان را افزایش میدهد.
به نقل از وبسایت رسمی و معتبر mayoclinic :
سرطان مثانه یک نوع سرطان شایع است که از سلول های مثانه شروع می شود. مثانه یک اندام عضلانی توخالی در قسمت پایین شکم شماست که ادرار را ذخیره می کند. سرطان مثانه اغلب در سلولهایی (سلولهای اروتلیال) که داخل مثانه را پوشاندهاند، شروع میشود. سلولهای اروتلیال نیز در کلیهها و لولههای (حالب) که کلیهها را به مثانه متصل میکنند، یافت میشوند. سرطان اروتلیال می تواند در کلیه ها و حالب ها نیز اتفاق بیفتد، اما در مثانه بسیار شایع تر است.
اکثر سرطان های مثانه در مراحل اولیه، زمانی که سرطان به شدت قابل درمان است، تشخیص داده می شود. اما حتی سرطان های مثانه در مراحل اولیه نیز می توانند پس از درمان موفقیت آمیز عود کنند. به همین دلیل، افراد مبتلا به سرطان مثانه معمولاً برای سالها پس از درمان به آزمایشهای پیگیری نیاز دارند تا سرطان مثانه عودکننده را جستجو کنند.
آیا سرطان مثانه موجب مرگ می شود؟
سرطان در بخش های مختلفی از بدن بروز می دهد. در واقع 150 نوع سرطان هست که ممکن است در بدن انسان ها بروز پیدا کند. به طور کلی اگر سرطان ها در مراحل پیشرفته شان شناسایی شوند، فرد مبتلا زمان کمی برای زندگی داشته و نهایتا سرطان موجب فوت فرد می شود.
سرطان مثانه در دو فرم کلی در بدن مشاهده می شود. در فرم اول این نوع سرطان، سرطان خوشخیم بوده و موجب مرگ فرد نمی شود. اما در فرم دیگر این سرطان، اگر سرطان مثانه توده های بدخیمی داشته باشد و همچنین سایر اندام ها را درگیر کرده باشد، سرطان کشنده است و فرد مبتلا نهایتا پس از دو سال از دنیا خواهد رفت. مراقبت از بیمار سرطانی به نحو احسنت به اندازه طی کردن فرایند درمانی اهمیت دارد.
تومور و سرطان مثانه چه انواعی دارد؟
تومور مثانه به دو نوع کلی تقسیم میشوند: تومورهای خوشخیم (غیرسرطانی) و تومورهای بدخیم (سرطانی). در ادامه به توضیح این انواع و همچنین انواع خاص سرطان در مثانه میپردازیم:
تومورهای خوشخیم مثانه:
تومورهای خوشخیم مثانه تودههایی غیرسرطانی هستند که به سایر بافتها گسترش نمییابند و معمولاً خطرناک نیستند. این نوع تومورها میتوانند به راحتی از طریق جراحی برداشته شوند و در مقایسه با تومورهای سرطانی کمتر شایع هستند.
تومورهای بدخیم سرطان مثانه:
سرطان در مثانه به انواع مختلفی تقسیم میشود که بر اساس نوع سلولهایی که درگیر سرطان شدهاند، طبقهبندی میشود. در ادامه، انواع اصلی این سرطان معرفی شدهاند:
- سرطان سلولهای سنگفرشی Squamous Cell Carcinoma
این نوع سرطان حدود ۵ درصد از موارد سرطان در مثانه را تشکیل میدهد. معمولاً در نتیجه تحریک مزمن مثانه (مانند عفونتهای مزمن یا استفاده از سوندهای ادراری به مدت طولانی) ایجاد میشود. - آدنوکارسینوم Adenocarcinoma
این نوع سرطان نادر است و کمتر از ۲ درصد از موارد این سرطان را شامل میشود. از سلولهای غدهای در مثانه منشا میگیرد و میتواند به بافتهای مجاور گسترش یابد. - کارسینوم کوچکسلولی Small Cell Carcinoma
این نوع سرطان نادر بوده و از سلولهای عصبی منشا میگیرد. رشد سریعتری نسبت به دیگر انواع سرطان در مثانه داشته و نیاز به درمان ترکیبی شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی دارد.
تشخیص سرطان در مثانه با استفاده از آزمایشهایی مانند سیستوسکوپی، سیتی اسکن و آزمایش ادرار انجام میشود. درمان نیز بسته به نوع و مرحله سرطان ممکن است شامل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و ایمنیدرمانی باشد.
علت سرطان مثانه
تومور مثانه از نوع بدخیم یکی از انواع سرطانهاست که در بافت مثانه شروع میشود. عوامل متعددی میتوانند به بروز این بیماری کمک کنند. در ادامه به برخی از علل و عوامل خطر این سرطان اشاره میشود:
عوامل محیطی بر ایجاد تومور مقانه
- سیگار کشیدن: مصرف سیگار یکی از اصلیترین عوامل خطر سرطان در مثانه است. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار میتوانند به بافت مثانه آسیب برسانند.
- مواد شیمیایی صنعتی: قرارگیری در معرض مواد شیمیایی خاص مانند آریل آمینها که در صنایع تولید رنگ، پلاستیک و لاستیک استفاده میشوند.
عوامل ژنتیکی موثر بر سرطان مثانه
- سابقه خانوادگی: افرادی که در خانوادهشان سابقه سرطان در مثانه وجود دارد، ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند.
- اختلالات ژنتیکی: برخی اختلالات ژنتیکی میتوانند خطر ابتلا به این سرطان را افزایش دهند.
عوامل پزشکی
- عفونتهای مثانه: عفونتهای مزمن مثانه یا التهاب مداوم آن میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
- روشهای درمانی: برخی از درمانها، مانند شیمیدرمانی یا پرتو درمانی برای سرطانهای دیگر، خطر ابتلا به سرطان در مثانه را افزایش میدهند.
سبک زندگی علت بروز تومور مثانه
- رژیم غذایی: رژیم غذایی کمفیبر و غنی از چربی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.
- عدم فعالیت بدنی: کمتحرکی و عدم ورزش منظم نیز در بروز این بیماری نقش دارد.
سرطان در مثانه یک بیماری پیچیده است که تحت تأثیر ترکیبی از عوامل محیطی، ژنتیکی و سبک زندگی قرار دارد. آگاهی از این عوامل و مشکلات مثانه میتواند به پیشگیری و تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند.
علائم سرطان مثانه
سرطان یا تومور مثانه بدخیم میتواند علائم مختلفی داشته باشد. در ادامه به مهمترین علائم سرطان در مثانه خواهیم پرداخت:
- هیماتوری
یکی از شایعترین علائم، وجود خون در ادرار است که باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا قهوهای میشود. - تکرر ادرار
احساس نیاز مکرر به ادرار کردن، حتی اگر مقدار ادرار کم باشد. مثل بی اختیاری ادرار در سالمندان - دیسموریا
احساس درد یا سوزش در زمان ادرار کردن که میتواند به عنوان نشانهای از التهاب یا آسیب به مثانه باشد. - درد ناحیه مثانه
احساس درد یا ناراحتی در ناحیه شکم یا پایین کمر. - احساس عدم تخلیه
احساس ناتوانی در تخلیه کامل مثانه پس از ادرار کردن.
اگر فردی یک یا چند مورد از این علائم را تجربه کرد، مهم است که به پرستار بیمار یا پزشک مراجعه کند تا معاینه و تشخیص دقیقتری انجام شود. سرطان در مثانه میتواند در مراحل اولیه بهتر درمان شده، بنابراین تشخیص به موقع اهمیت زیادی دارد.
علائم اولیه سرطان مثانه در مردان
سرطان مثانه یکی از انواع سرطان است که میتواند مردان را تحت تأثیر قرار دهد. علائم اولیه این بیماری شامل موارد زیر است:
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن: احساس درد یا سوزش هنگام ادرار کردن میتواند نشانهای از سرطان در مثانه باشد.
- افزایش دفعات ادرار: افراد مبتلا ممکن است متوجه افزایش ناگهانی در تعداد دفعات ادرار کردن شوند، به ویژه در شب.
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه: احساس اینکه مثانه به طور کامل تخلیه نشده، یکی دیگر از علائم است.
- درد در ناحیه کمر یا لگن: درد در ناحیه کمر یا لگن ممکن است به دلیل گسترش سرطان به بافتهای اطراف یا پروستات سالمندان باشد.
- کاهش وزن غیرعادی: کاهش وزن غیرمنتظره و بدون دلیل نیز نشانهای از بیماریهای جدی از جمله سرطان است.
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب انجام شود.
نشانه های سرطان مثانه در زنان
سرطان در مثانه یا تومور مثانه یکی از نوعهای سرطان است که به طور معمول در مردان بیشتر از زنان شایع است. در ادامه به برخی از نشانهها و علائم این بیماری در زنان میپردازیم:
تغییرات در عادتهای ادراری
- ادرار خونی: وجود خون در ادرار که ممکن است به رنگ صورتی، قرمز یا قهوهای باشد.
- ناتوانی در تخلیه کامل مثانه: احساس عدم تخلیه کامل مثانه بعد از ادرار کردن.
علائم عمومی سرطان و تومور مثانه در خانم ها
- درد در ناحیه تحتانی شکم: احساس درد یا ناراحتی در ناحیه مثانه یا پایین شکم.
- کاهش وزن غیرمستقیم: کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی.
علائم پیشرفته سرطان مثانه در زنان
- درد در کمر یا لگن: درد در ناحیه کمر یا لگن که نشاندهنده گسترش بیماری است.
- تورم در پاها: احتباس مایعات که ممکن است به تورم در پاها منجر شود.
زنان باید به نشانههای فوق توجه کنند و در صورت بروز علائم مشکوک، سریعاً به پزشک مراجعه نمایند.
تشخیص سرطان مثانه
سرطان مثانه یکی از انواع سرطانها بوده که در بافت مثانه شکل میگیرد. تشخیص به موقع این بیماری از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه به بررسی تشخیص این بیماری میپردازیم:
- معاینه فیزیکی برای تشخیص تومور مثانه:
پزشک ممکن است از بیمار سوالاتی درباره علائم و سابقه پزشکی بپرسد و ناحیه شکم و مثانه را معاینه کند. - آزمایش ادرار:
برای شناسایی وجود خون یا سلولهای غیرطبیعی در ادرار. - اولتراسوند (سونوگرافی) برای شناسایی سرطان مثانه در مردان:
برای مشاهده ساختار مثانه و شناسایی تومورها. - سیستوسکوپی:
این روش یک معاینه مستقیم از داخل مثانه با استفاده از یک ابزار نازک و منعطف به نام سیستوسکوپ است. - نمونهبرداری برای تشخیص سرطان و تومور مثانه در زنان:
اگر در سیستوسکوپی نواحی مشکوکی شناسایی شوند، پزشک اقدام به برداشت نمونه (بیوپسی) از بافت میکند.
افرادی که با علائم مشکوک مواجه هستند، باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک از روشهای تشخیصی مناسب استفاده کرده تا در صورت وجود بیماری، درمان مناسب آغاز شود.
روش های درمان سرطان مثانه
سرطان در مثانه یکی از انواع سرطانها است که در بافت مثانه آغاز میشود و میتواند به سرعت پیشرفت کند. در ادامه، به بررسی روشهای مختلف درمان تومور مثانه میپردازیم:
1. جراحی تومور مثانه در زنان و مردان:
- سیستکتومی کامل: در این روش، کل مثانه برداشته شده و این کار معمولاً در مواردی که سرطان به عمق دیواره مثانه نفوذ کرده باشد، انجام میشود. پس از این جراحی، بیمار نیاز به یک روش جایگزین برای ادرار خواهد داشت.
- جراحی لیزر: در این روش، از لیزر برای برداشتن تومورهای کوچک استفاده میشود. این روش عوارض کمتری نسبت به جراحیهای سنتی دارد.
2. درمانهای دارویی سرطان مثانه:
- درمان هدفمند: این نوع درمان شامل داروهایی است که به طور خاص بر روی سلولهای سرطانی و مکانیسمهای خاص آنها تاثیر میگذارد. این داروها معمولاً برای بیمارانی که سرطان در مثانه پیشرفته دارند، تجویز میشود.
- ایمندرمانی: ایمندرمانی به تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان کمک میکند. داروهایی مانند “نئودوگولوماب” و “پمبرولیزوماب” از جمله درمانهای ایمندرمانی هستند که در درمان سرطان در مثانه مورد استفاده قرار میگیرند.
3. درمانهای موضعی تومور و سرطان مثانه:
- درمان بیولوژیک: در این روش، داروها مستقیماً به مثانه تزریق میشوند. این درمان معمولاً برای تومورهای سطحی و غیر تهاجمی انجام میشود.
- استفاده از مواد شیمیایی: در برخی موارد، از مواد شیمیایی برای شستشوی مثانه استفاده میشود تا سلولهای سرطانی باقیمانده پس از جراحی از بین بروند.
انتخاب بهترین روش درمانی به شرایط خاص هر بیمار و ویژگیهای سرطان بستگی دارد. برای دستیابی به بهترین نتیجه، مشاوره و همکاری با پزشکان متخصص ضروری است.
درمان قطعی تومور مثانه
تومور مثانه یکی از شایعترین انواع سرطانهای دستگاه ادراری است که معمولاً در سلولهای پوششی مثانه آغاز میشود. در ادامه به بررسی درمانهای قطعی و مختلف برای تومور در مثانه میپردازیم:
- سیستوسکوپی: برای تومورهای کوچک میتوان از این روش استفاده کرد. تومور از طریق مجرای ادرار خارج میشود.
- شیمی درمانی: شیمی درمانی معمولاً برای تومورهای پیشرفته یا متاستازده استفاده میشود و میتواند قبل یا بعد از جراحی به کار رود. با توجه به عوارض شیمی درمانی، داروهای شیمیدرمانی به سلولهای سرطانی حمله کرده و آنها را از بین میبرند.
- پرتو درمانی: پرتو درمانی میتواند به عنوان درمان اصلی یا به عنوان مکملی برای جراحی و شیمیدرمانی استفاده شود. این روش معمولاً در تومورهای پیشرفته و غیرقابل جراحی موثر است.
- درمانهای جدید: تحقیقات به سمت درمانهای هدفمند و ایمونوتراپی پیش رفته که میتواند به بیمارانی که به درمانهای سنتی پاسخ نمیدهند، کمک کند.
تشخیص زودهنگام و انتخاب روش درمان مناسب میتواند به بهبود چشمگیر نتایج کمک کند.
جراحی سرطان مثانه
سرطان مثانه یکی از شایعترین نوع سرطانها در بین مردان و زنان است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش نرخ بقا کمک کند. در ادامه با جراحی مثانه آشنا میشویم. جراحی برای درمان سرطان در مثانه به چند نوع اصلی تقسیم میشود:
- جراحی محافظتی: در این روش، تومور از طریق مجرای ادرار برداشته خواهد شد. این روش به عنوان درمان اولیه برای تومورهای کوچک و سطحی استفاده میشود.
- سیستکتومی کامل: در این روش، کل مثانه به همراه بافتهای اطراف آن برداشته میشود. این روش در صورت وجود تومورهای بزرگ و عمیقتر توصیه میشود.
مراحل جراحی سرطان و تومور مثانه در زنان و مردان در هر روشی به یک صورت بوده که به شکل زیر می باشد:
- آزمایشهای قبل از جراحی: شامل تستهای خون و تصویربرداری برای بررسی وضعیت عمومی بیمار و تعیین مراحل سرطان.
- بیهوشی: بیماران معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا موضعی قرار میگیرند.
- انجام جراحی: بسته به نوع جراحی، پزشک تومور را برمیدارد و در صورت لزوم، نمونههایی از بافت برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه میفرستد.
بیماران باید با پزشک خود در مورد گزینههای مختلف و عوارض جانبی احتمالی صحبت کنند تا بتوانند بهترین تصمیم را اتخاذ نمایند.
روش جلوگیری از تومور و سرطان مثانه
سرطان در مثانه یکی از انواع شایع سرطانهاست که میتواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در ادامه راههای مؤثر برای کاهش خطر ابتلا به تومور مثانه و سرطان در مثانه را بررسی خواهیم کرد:
- ترک سیگار برای پیشگیری از سرطان مثانه در مردان
یکی از بزرگترین عوامل خطر برای سرطان در مثانه، استعمال دخانیات است. مواد شیمیایی موجود در سیگار میتوانند به مثانه آسیب برسانند. - مصرف آب کافی
آب کافی باعث میشود که مثانه بهطور مرتب شسته شود و مواد شیمیایی مضر سریعتر از بدن خارج شوند. - پیشگیری از تومور مثانه در خانم ها با رژیم غذایی سالم
رژیم غذایی غنی از میوهها، سبزیجات و غلات کامل میتواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند. - ورزش منظم
فعالیت بدنی منظم میتواند به کنترل وزن و کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک کند.
در صورت وجود هرگونه نگرانی یا علامت غیرعادی، همواره به پزشک مراجعه کنید. سرطان مثانه یک بیماری جدی بوده که نیازمند توجه و تشخیص به موقع است. با اتخاذ شیوههای زندگی سالم و پیگیری منظم وضعیت سلامتی، میتوان ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش داده و در صورت بروز، شانس بهبودی را افزایش داد.
سوالات متداول
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان در مثانه هستند؟
افرادی که سیگار میکشند، در معرض مواد شیمیایی قرار داشته، سن بالای ۵۰ سال و سابقه خانوادگی سرطان در مثانه دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
با مشاهده چه علائمی در تومور مثانه، باید به پزشک مراجعه شود؟
مشاهده خون در ادرار، درد در ناحیه پایین کمر و نیاز مکرر به ادرار کردن، از علائم مهمی هستند که باید به پزشک مراجعه کرد.
آیا سرطان مثانه قابل درمان است؟
بله، سرطان در مثانه در مراحل اولیه قابل درمان است. گزینههای درمان شامل جراحی، شیمیدرمانی و رادیوتراپی هستند.
آیا سرطان مثانه کشنده است؟
در صورتی که درمانی برای تومور مثانه در مردان و زنان صورت نگیرد، سبب مرگ افراد می شود. سرطان مثانه علاوه بر کشنده بودن بسیار دردناک نیز هست.
آیا سرطان مثانه نیاز به پرتو درمانی دارد؟
به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. اگر سرطان مثانه در مراحل اولیه تشخیص داده شود، ممکن است با پرتو درمانی درمان شود و نیاز به شییمی درمانی پیدا نکند.
