بیماری مزمن و حاد، وضعیتهایی غیرطبیعی هستند که میتوانند بر بخشهای مختلف بدن یا بهطور کلی بر سلامت فرد تأثیر بگذارند. این شرایط میتوانند مجموعهای از علائم را که ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشند، ایجاد کنند. بیماریها بر اساس معیارهای گوناگون تقسیمبندی میشوند. به عنوان مثال، برخی بیماریها را بهعنوان بیماری مزمن و برخی دیگر را بهعنوان بیماریهای حاد میشناسند. لازم به ذکر است که فرق بین بیماری حاد و مزمن محدود به این دو موضوع نیست و این بیماری ها تفاوت های مختلفی با یک دیگر دارند.
در این مقاله از مجله پرستار اول، به بررسی انواع و راههای مقابله با آنها خواهیم پرداخت. با ما تا پایان این مطلب همراه باشید تا اطلاعات جامعتری کسب کنید. فراموش نکنید که با بهترین پرستار بیمار میتوانید مراحل درمان را بهتر طی کنید و سریعتر بهبود یابید.
بیماری حاد چیست؟
بیماری حاد به بیماریهایی اطلاق میشود که بهطور ناگهانی شروع میشوند و معمولاً به سرعت هم به اوج خود میرسند. این نوع بیماریها ممکن است علائم شدید و ناگهانی داشته باشند و نیاز به درمان فوری دارند. به عنوان مثال، آنفولانزا، عفونتهای حاد یا حمله قلبی میتوانند جزو بیماریهای حاد به حساب بیایند.
انواع بیماری حاد
در این بخش به معرفی انواع بیماری حاد میپردازیم تا با موارد این چنین آشنا شوید.
مدت زمان بیماری | علائم اصلی | توضیحات | نام بیماری |
چند روز تا ۲ هفته | تب، سرفه، گلودرد، خستگی | عفونت ویروسی که سیستم تنفسی را تحت تأثیر قرار میدهد | آنفولانزا |
چند روز تا چند هفته | تب، سرفه، درد قفسه سینه، تنگی نفس | عفونت ریه که میتواند توسط ویروس، باکتری یا قارچ ایجاد شود | ذاتالریه |
چند روز | تهوع، استفراغ، اسهال، دلدرد | التهاب معده و روده به علت عفونت یا مسمومیت غذایی | گاستروانتریت |
چند روز | درد شکم (معمولاً سمت راست پایین)، تهوع، تب | التهاب آپاندیس که نیاز به جراحی دارد | آپاندیسیت |
چند ساعت تا چند روز | درد قفسه سینه، تنگی نفس، عرق سرد | کاهش جریان خون به عضله قلب | حمله قلبی |
نشانه های بروز بیماری های حاد و درمان آن ها
بیماری های حاد انواع مختلفی دارند. بروز نشانه ها در بیماری های حاد در مدت زمان بسیار کوتاهی رخ می دهد. نشانه های این بیماری ها در هر یک متنوع است. این بیماری ها ممکن است نیاز به پرستار سالمند داشته باشند و عموما با شروع روند درمانی، بیمار بهبود می یابد. از جمله بیماری های حاد می توان به شکستگی استخوان بر اثر زمین خوردن اشاره کرد. در این مورد درمان توسط پزشک داخلی در مدت زمان نسبتا کوتاهی انجام می شود.
در برخی دیگر از انواع بیماری های حاد، ممکن است خود به خود بهبودی برای بیمار حاصل شود. از جمله این بیماری ها می توان به سرما خوردگی اشاره داشت. در این نوع بیماری ها، عموما بیماران در مدت زمان کم سلامت خود را به دست می آورند. برخی از بیماری های حاد عبارتند از حمله آسم در کودکان، شکستگی استخوان، بیماری برونشیت، بروز سوختگی در فرد، سرما خوردگی و آنفلونزا، بیماری ذات الریه و حملات قلبی و … .
منظور از بیماری مزمن چیست؟
بیماری مزمن به وضعیتی گفته میشود که به تدریج و در طول زمان توسعه مییابد و معمولاً علائم آن پایدار و طولانیمدت است. این بیماریها معمولاً نیازی به درمان فوری ندارند، اما ممکن است نیاز به مراقبت مداوم و مدیریت داشته باشند. بیماریهای مزمن معمولاً شامل دیابت، آرتروز، بیماریهای قلبی و فشار خون بالا هستند. این بیماریها میتوانند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهند و مدیریت آنها نیاز به تغییرات در سبک زندگی و درمانهای مداوم دارد. در این راستا برای نگهداری از بیمار خود میتوانید با استخدام پرستار در منزل، بهترین مزایا و تجربیات را دریافت کنید.
لیست بیماری های مزمن
حال نوبت به بررسی لیست مربوط به انواع بیماری مزمن میرسد تا با شناخت این بیماری، اطلاعات کافی را بدست بیاورید.
مدت زمان بیماری | علائم اصلی | توضیحات | نام بیماری |
مادامالعمر | تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار، خستگی | تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار، خستگی | دیابت |
مادامالعمر | سردرد، خستگی، مشکل در دید | افزایش مداوم فشار خون که میتواند به ارگانها آسیب برساند | فشار خون بالا |
طولانیمدت | تنگی نفس، خسخس، سرفه | بیماری تنفسی که موجب تنگی نفس و خسخس میشود | آسم |
طولانیمدت | درد و تورم مفاصل، سفتی صبحگاهی | بیماری خودایمنی که باعث التهاب مفاصل میشود | آرتریت روماتوئید |
طولانیمدت | تنگی نفس، سرفه مزمن، خلط | آسیب به ریهها که باعث مشکل در تنفس میشود | آرتریت روماتوئید |
دلایل بروز بیماری های مزمن چیست؟
در بیماری های مزمن، دلایل بروز با بیماری ها حاد عموما متفاوت است. دلیل بروز این بیماری ها عموما، رفتار های ناسالم می باشد. منظور از رفتار های ناسالم در اینجا، رفتار هایی است که می تواند موجب بروز بیماری شود. از جمله این رفتار ها می توان به سو تغذیه، میزان تحرک نامناسب، مصرف بیش از اندازه الکل و یا استعمال دخانیات اشاره کرد. این جمله رفتار ها می تواند دلایل بروز انواع بیماری های مزمن باشد. از جمله دیگر مواردی که می تواند در بروز این دسته بیماری ها موثر باشد، عامل های اجتماعی، محیطی، عاطفی و ژنتیکی می باشد. افزایش سن نیز می تواند در بروز این بیماری ها نقش داشته باشد.
فرق بین بیماری حاد و مزمن
بیماری حاد به وضعیتی گفته میشود که در آن علائم به طور ناگهانی ظاهر شده و به سرعت وخیمتر میگردند. در مقابل، بیماریهای مزمن به تدریج شروع شده و طی زمان طولانیتری تشدید میشوند. درد حاد به عنوان علامتی مهم به بدن اعلام میکند که ممکن است آسیب جدی به آن وارد شده باشد. در این شرایط، درد بهطور ناگهانی احساس میشود و به عنوان علامتی برای بدن به منظور شروع روند ترمیم جراحت به اوج خود میرسد و با بهبود وضعیت، کاهش مییابد. به همین ترتیب، بیماریهای حاد مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی به صورت ناگهانی بروز پیدا کرده و به سرعت تشدید میشوند، اما پس از چند روز یا چند هفته برطرف میگردند.
در عوض، دردهای مزمن به تدریج آغاز میشوند و ممکن است برای مدت زیادی ادامه یابند. مثلاً کمردردی که برای ماهها استمرار دارد و با گذشت زمان تشدید میشود، نمونهای از دردهای مزمن است. بیماریهای حاد معمولاً به صورت ناگهانی ظاهر شده و فقط برای مدت کوتاهی، معمولاً چند روز یا چند هفته، ادامه پیدا میکنند. اما شرایط مزمن به تدریج شکل میگیرد و ممکن است در یک بازه زمانی طولانی، از چند ماه تا چند سال، تشدید شود.
به نقل از وبسایت medlineplus.gov :
شرایط حاد شدید و ناگهانی هستند. این می تواند هر چیزی را از شکستگی استخوان گرفته تا حمله آسم را توصیف کند. در مقابل، یک بیماری مزمن یک سندرم طولانی در حال توسعه است، مانند پوکی استخوان یا آسم. توجه داشته باشید که پوکی استخوان، یک بیماری مزمن، ممکن است باعث شکستگی استخوان، یک بیماری حاد شود. حمله حاد آسم در بحبوحه بیماری مزمن آسم رخ می دهد. شرایط حاد، مانند اولین حمله آسم، در صورت عدم درمان ممکن است منجر به سندرم مزمن شود.
علائم بیماری های مزمن و درمان این بیماری ها
بروز علائم بیماری های مزمن در طول زمان رخ می دهد. احتمال دارد که این بیماری ها به مرور پیشرفت کرده و همچنین چندین علائم هشدار دهنده را بروز دهند. ممکن است این بیماری ها علائمی را بروز ندهند. بیماری های مزمن نیز مانند بیماری های حاد، گروه بیماری های زیادی را شامل می شود. بیماری های مزمن زیادی ممکن است بروز دهد. بیماری هایی نظیر بیماری آرتریت، بیماری آلزایمر، بیماری دیابت، فشار خون بالا و بیماری های قلبی از جمله بیماری های مزمن می باشند.
یکی از فرق های مهم بین بیماری های حاد و مزمن، درمان ناپذیر بودن بیماری های مزمن است. بیماری های مزمن بیماری هایی هستند که قابل درمان نبوده و صرفا امکان کنترل آن ها وجود دارد. از جمله راهکار های کنترل این بیماری ها می توان به مصرف انواع دارو، تغذیه مناسب، ورزش و … اشاره داشت. برخی از فعالیت ها نیز می تواند از بروز این بیماری ها در فرد تا حدی جلوگیری نماید. فعالیت هایی نظیر ترک سیگار و عدم زیاده روی در مصرف الکل، ورزش کردن، تغذیه سلامت و کنترل وزن می تواند از بروز بیماری های مزمن تا حد زیادی پیشگیری کند.
بیماریها به صورت کلی به دو دسته حاد و مزمن تقسیم میشوند. هر یک از این دستهها ویژگیهای خاص خود را دارند که شناخت آنها میتواند در تشخیص، درمان و مدیریت بیماران کمککننده باشد. بیماری حاد معمولاً ناگهانی و به سرعت بروز میکند و غالباً دورههای درمان کوتاهتری دارد. این بیماریها ممکن است به سرعت بهبود یابند یا در برخی موارد، عوارض جدی ایجاد کنند. مثالهایی از بیماریهای حاد شامل آنفلوانزا، زخمها و عفونتهای حاد است.
از سوی دیگر، بیماریهای مزمن به گونهای هستند که مدت زمان طولانیتری به طول میانجامند و معمولاً نیاز به مدیریت و درمانهای مداوم دارند. این بیماریها ممکن است به تدریج پیشرفت کنند و عوارض جدیتری را به همراه داشته باشند. دیابت، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی از جمله بیماریهای مزمن هستند. آگاهی از تفاوتهای بین بیماری حاد و مزمن و درک روشهای مناسب درمان و مدیریت آنها میتواند به بیماران کمک کند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
سوالات متداول
بیماری حاد چیست؟
به بیماریهایی اطلاق میشود که به طور ناگهانی بروز پیدا میکنند و معمولاً در کوتاهمدت به درمان نیاز دارند.
بیماری مزمن چیست؟
به بیماریهایی گفته میشود که مدت زمان طولانیتری (معمولاً بیش از 3 ماه) ادامه دارند و نیاز به مدیریت و درمان مداوم دارند.
آیا بیماریهای حاد میتوانند به بیماری مزمن تبدیل شوند؟
بله، در برخی موارد، بیماریهای حاد میتوانند به دلیل عدم درمان مناسب یا عوارض بعدی به بیماریهای مزمن تبدیل شوند.