اختلالات روانی در سالمندان

به طور کلی یک بازه سنی مشخصی برای سالمندی وجود ندارد ولی سن 65 سالگی گذر از بزرگسالی به سالمندی تلقی می شود. در این سن بعضی از فعالیت های بدن متوقف شده و رشد بعضی از آنزیم های بدن متوقف می شود. شروع سن سالمندی برای هر شخص متفاوت بوده و ممکن است برای شخصی که از نظر روحی و جسمی آمادگی کامل را دارد این بازه سنی چندین سال متفاوت تر از حالت نرمال باشد. یکی از اعضای بدن که در سن سالمندی عملکردهای طبیعی اش را کاهش می دهد، مغز می باشد. قدرت حافظه کم و یادگیری مطالب جدید سخت می شود. با توجه به این تغییرات، توانایی سالمند برای رویارویی با مشکلات جدید و یافتن راه حل آنها کم می شود که به عنوان عامل خطر برای سلامت روان محسوب می شود. موسسه پرستار اول با سابقه چندین ساله در زمینه پرستاری از سالمند و پرستاری از کودک با استفاده تجارب پرستاران و متخصصان، اختلالات روانی در سالمندان را مورد بررسی قرار داده و در اختیار شما قرار می دهد. امیدوارم این مطلب برای خوانندگان عزیز مفید واقع شود.

معمولا با افزایش سن، از دست دادن همسر یا دوستان نزدیک، دور شدن فرزاندان از محیط خانواده، احساس تنهایی، بازنشستگی و خارج شدن از محیط کار، از دست دادن سرگرمی های روزانه و در کنار این مواردی که اشاره شد، پدیدار شدن بیماری های مخصوص سنین سالمندی مانند افسردگی، آلزایمر و … می تواند از جمله عوامل تاثیر گذار در شیوع اختلالات روانی در سالمندان باشد.

متاسفانه آمارها در مورد اختلالات روانی در سالمندان بسیار نگران کننده می باشد. ولی اگر والدین یا پرستار سالمند در مورد بعضی مسائل تبهر داشته باشند و مطالعه کافی در این زمینه را داشته باشد می تواند با مراقبت های ویژه از وقوع اختلالات روانی ناشی از سالمندانی را تا حدودی کنترل کنند.

شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان کدام ها هستند؟

تعاملات روان شناختی و اجتماعی پیچیده در دوران بزرگسالی باعث بروز بیماری های روحی و روانی در دوران سالمندی می شود. از شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان می توان به دمانس، آلزایمر، افسردگی، اختلال شناختی و استرس اشاره کرد. در زیر به توضیح شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان می پردازیم:

1- افسردگی

یکی از شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان افسردگی می باشد. بسیاری از افرادی که به افسردگی مبتلا هستند از علائم اضطراب (مانند احساس تنش، احساس قرار گرفتن در تنگنا و دست پاچگی) رنج می برند که این قضیه باعث اختلالات روانی در سالمندان می شود. ممکن است اضطراب بیشتر از بی حالی و خلق و خوی بد به چشم بیاید. معمولا افراد سالمند خود را در سن پیری یک آدم بدون کاربرد تلقی می کنند و اگر همسر خود را نیز از دست داده باشند در یک بی تکلیفی قرار گرفته و بر افسردگی آن اضافه می شود. علل افسردگی می تواند متعدد باشد اما به عنوان مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• از دست دادن سلامتی
• به سوگ نشستن عزیزان
• نزدیک شدن به مرگ
• تنها بودن
• بیکاری . نداشتن سرگرمی

شاید باور این مسئله سخت باشد ولی سالانه چندین هزار نفر به خاطر افسردگی به حیات خود خاتمه می دهند. وظیفه اصلی والدین یا پرستار سالمند در این شرایط همراه بودن با سالمند می باشد. معمولا در این وضعیت سالمندان دوست دارند وقت خود را با نزدیکان بگذرانند. چه بسا اگر نوه ای داشته باشد با آن بازی کند. بیرون رفته و با نوه های خود قدم بزند. در این شرایط باید شرایط را برای سالمند فراهم کنید تا تایم های خود را با اقوام نزدیک و دوستان بگذراند و احساس تنهایی به آن دست ندهد.

یکی از موارد دیگری که باعث افسردگی در سالمندان می شود این است که احساس کند کنترل زندگی خود را از دست داده است. پس در این شرایط باید محیطی برای سالمند ایجاد شود که همچنان خودمختار و مستقل بودن خود و حس تسلط بر خانواده را داشته باشد. جوری که در تمام تصمیمات شرکت داشته و خود را عضوی مهم در خانواده بداند، هرچند بسیار پیر شده باشد و توانایی فکر کردن را نداشته باشد.

2- دمانس

زوال عقل یا دمانس یکی از اختلالات روانی در سالمندان محسوب می شود. علائم دمانس عروقی ممکن است به طور ناگهانی یا در یک دوره زمانی ظاهر شود. این عارضه موجب بروز مشکلاتی در توانمندی‌های ذهنی و نارسایی‌های دیگر می‌شود. همچنین این بیماری با گذشت زمان تشدید می‌شود اگر چه فرآیند درمان می‌تواند به کند شدن روند آن کمک کند. پیشنهاد می شود برای مطالعه بیشتر در این مورد به مقاله پرستاری از سالمندان مبتلا به دمانس مراجعه کنید.

3- آلزایمر

بیماری آلزایمر شایع‌ترین و شناخته‌شده‌ترین علت دمانس است، یک نابسامانی پیش‌رونده و برگشت‌ناپذیر مغزی که بر کارکرد شناختی شخصیت، اندیشه، ادراک و رفتار تأثیر می‌گذارد. بیماری آلزهایمر چهارمین علت مرگ در کشورهای غربی است. جالب است بدانیم که این بیماری تا یکصد سال پیش از این برای جامعه پزشکی ناشناخته بود و مشخصاً نامی هم نداشت. دکتر آلوییز آلزهایمر با بررسی‌های دقیق بالینی روانپزشکی، نوروپاتولوژیک و نوروآناتومیک چند مورد، ازجمله نخستین مورد شناخته‌شده این بیماری که خانمی موسوم به آگوسته دتر بود، وجود این بیماری را حدس زد و مستند نمود. سپس امیل کرپلین با آگاهی از مواردی که دکتر آلزایمر بررسی کرده بود و نیز موارد دیگری که در نخستین دهه قرن بیستم از این بیماری منتشر شده بود، نام آلزایمر را بر این بیماری نهاد. توصیف‌های آلزایمر و کرپلین با آنچه امروز به عنوان بیماری آلزایمر می‌دانیم مطابقت دارد. بیماری آلزایمر معمولا در سنین سالمندی دیده می شود و یکی از شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان می باشد.

4- استرس

معمولا استرس در سنین سالمندی به شدت افزایش پیدا می کند و ممکن است به یکی از اختلالات روحی شدید منجر شود. معمولا بیشتر استرس ها ناشی از تنهایی و نبودن همدم می باشد. از انجام کارها سرباز می زند. به خاطر نداشتن اعتماد به نفس زیاد معمولا از انجام کارهای سخت خودداری می کند. و بنا به گفته متخصصان این استرس باعث می شود زندگی سالمند مختل شده و زود از پای درآید. دادن اعتماد به نفس توسط والدین و پرستار سالمند می تواند این مشکل را در سالمندان حل کند. استرس زیاد در سالمندان باعث بروز بیماری های زیادی هم می شود. بنابراین باید به این مورد بیشتر دقت شود و تا وقتی که توسط سالمند نهادینه نشده کنترل شود.

5- بیخوابی

اکثر سالمندان مشکل خواب دارند و بی خوابی آنها را زود کلافه کرده وباعث عصبیانیت آن ها می شود. بی خوابی یکی از شایع ترین اختلالات روحی در سالمندان محسوب می شود. بی خوابی معمولا با مراجعه به پزشک متخصص حل می شود.

با اینکه اختلالات روانی گریبان گیر خیلی از سالمندان می باشد ولی با روشهای مناسب قابل کنترل و تعدیل می باشد. یکی از بهترین شراطی که می توانید مانع اختلالات در سالمندان شوید همدم بودن برای آن است. اگر در خانه خود سالمندی دارید و وقت کافی برای گذارندن با سالمند را ندارید با استخدام پرستار سالمند می توانید این مشکل را حل کنید. برای مشاوره رایگان با موسسه پرستار اول تماس بگیرید.