علل اصلی احساس خستگی در سالمندان

احساس خستگی feeling exhausted در سالمندان می تواند به دلایل متعددی ایجاد  شود .داشتن خواب با کیفیت برای همه گروه های سنی مهم است ، اما خواب برای افراد سالمند می تواند بسیار بی کیفیت باشد و این موضوع ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد.

داشتن هوشیاری کافی در طول روز از اهمیت زیادی برخوردار است ،به عنوان مثال فرد در روز نیازمند استفاده از توانایی های مختلف خود دارد که ممکن است به دلیل بی خوابی و احساس خستگی نتواند بهره وری کافی داشته باشد .

همچنین بخوانید: پرستار سالمند

همچنین سالمند ممکن است به دلیل کم خوابی و خستگی توانایی تحرک و تعادل خود را از دست بدهد و احتمال زمین خوردن و سقوط آنها بیشتر شود. در این مقاله به بررسی دلایل اصلی بروز خستگی در سالمندان پرداخته شده است .

کم خونی

یکی از دلایل احساس خستگی در سالمندان می تواند ناشی از کم خونی باشد . انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد ، اما شایع ترین دلیل کم خونی کمبود آهن تشخیص داده شده است ،یکی از بارزترین علائم کم خونی ناشی از  فقر آهن ، خستگی ، همراه با تنگی نفس و رنگ پریدگی پوست است.

تحقیقات صورت گرفته در این زمینه،  احساس خستگی ناشی از کمبود آهن  را این گونه توضیح می دهد  : کمبود آهن از شکل گیری هموگلوبین که یکی از مهمترین ترکیبات سازنده سلول قرمز خون است جلوگیری می کند همانطور که می دانید اکسیژن از طریق  اتصال به هموگلوبین انتقال پیدا می کند پس کمبود آهن می تواند باعث کاهش میزان اکسیژن در خون شود .

این شرایط ، به نوبه خود ، اکسیژن کمتری را برای کارخانه های تولید انرژی میتوکندری در سلول ها باقی می گذارد .میتوکندری با استفاده از اکسیژن می تواند کربوهیدرات ها ، پروتئین ها و چربی هایی که می خورید را به ATP یا آدنوزین تری فسفات- تبدیل کند ،که همان منبع انرژی در بدن است و اینجاست که خستگی ایجاد می شود.

اگر کسی از علایم فوق رنج می برد ، اولین قدم مشورت با دکتر است . افزایش مصرف آهن در فرد برای غلبه بر علائم و درمان کم خونی فقر آهن ضروری است.
بهبود رژیم غذایی ، کلید افزایش مصرف آهن در فرد است و غذایی که سرشار از آهن باشد شامل گوشت قرمز ، سبزیجات برگ سبز تیره ، میوه های خشک و مغزها است.

افسردگی

یکی از رایج ترین علائم افسردگی ، خستگی و بی حالی است . معمولا تشخیص علت اصلی خستگی می تواند دشوار باشد و افراد به جای در نظر گرفتن افسردگی بر خستگی تمرکز می کنند.

انرژی عاطفی اتلاف شده در مشکلات افسردگی عاملی برای ایجاد خستگی است و معمولا برای یک فرد افسرده اتاق های خواب اغلب محل راحتی هستند و ترک آنها می تواند باعث اضطراب شود.

بر طبق نظر محققان معمولا یک فرد مسن بیشتر از اینکه از غم و اندوه یا روحیه پایین شکایت کند بیشتر در مورد مشکلات مختلف جسمی و مشکل در خواب به پزشک عمومی مراجعه می کند.

اگر سالمندی نگران است که آیا با افسردگی دست و پنجه نرم می کند یا خیر ، اولین قدم او باید مراجعه به پزشک باشد.
فعال بودن از نظر جسمی و اجتماعی می تواند به مثبت ماندن سالمند و دوری از افسردگی کمک می کند.

تغذیه نامناسب

تغذیه نامناسب یکی از عوامل موثر در بروز خستگی در افراد سالمند است. غالباً خوردن غذاهای بیش از حد فرآوری شده که دارای مقدار زیادی قند و کربوهیدرات تصفیه شده هستند می تواند باعث افزایش سطح قند خون شود که برای بدن سالمند تولید خستگی می کند.

در این شرایط بدن سعی در تعادل سطح قند خون دارد و ترشح بیش از حد انسولین باعث می شود تریپتوفان به مغز منتقل شود و در آنجا به سروتونین و ملاتونین متابولیزه می شود.

این انتقال دهنده های عصبی اثر آرام بخشی دارند و به تنظیم خواب کمک می کنند. برای کمک به تعادل قند خون و سطح انسولین ، غذاهای طبیعی را که سرشار از فیبر و پروتئین هستند مانند غلات کامل ، حبوبات و مغزها را انتخاب کنید.

زمینه دیگری که می تواند باعث بروز خستگی در سالمند شود عدم تحمل قند است. اگر بدن فرد سالمند قادر به پردازش گلوتن یا لاکتوز نباشد ، می تواند اثرات منفی مانند نفخ یا خستگی در بدن ایجاد کند.

بهترین راه برای تغییر رژیم غذایی به روش مثبت ، خوردن بیشتر محصولات تازه و پرهیز از غذاهای فرآوری شده است.
میوه و سبزیجات تازه ، اجتناب از کربوهیدرات های نشاسته ای ، انرژی بیشتری را در افراد ایجاد می کند و بهره وری آنها را بهبود می بخشد

عوارض جانبی دارو

از آنجا که در سن پیری مصرف دارو برای یک بیماری خاص یا چند بیماری بسیار شایع است ممکن است ، برخی از عوارض جانبی داروها سبب باعث خستگی شود. خستگی یکی از رایج ترین عوارض جانبی داروهای بدون نسخه است.

داروهای آلرژی و آنتی هیستامین ها و برخی از داروهای اضطراب و افسردگی علت بروز خستگی هستند. داروهای فشار خون یکی دیگر از دلایل عمده خستگی است و همچنین در میان افراد سالمند شیوع دارد. برخی از داروهای ضد درد (به دلیل وجود مواد مسکن) نیز در افراد سالمند سبب خستگی است.

برای سالمندانی که علت خستگی ناشی از دارو است ،بهتر است پزشک داروهای بیمار را بررسی کند که آیا این دارو می تواند جایگزین شود یا خیر .
اگر دارو غیر قابل جایگزینی باشد ، صحبت با پزشک در مورد راه های حفظ انرژی فرد و یافتن راه هایی برای تقویت آن ممکن است تنها گزینه باشد.

کیفیت پایین خواب

خواب منقطع یا بی کیفیت اغلب دلیل واضحی برای احساس خستگی در طول روز است. دلایل زیادی وجود دارد که باعث از بین رفتن کیفیت خواب می شود ، برخی از آنها محیطی هستند مانند آلودگی نوری ، صدا ، دما ، یا گاهی اوقات شخصی است ، مانند درد.

اطمینان از مناسب بودن محیط برای داشتن یک خواب آرام ، اولین گام در داشتن یک خواب با کیفیت است.پرده های بسته بهترین راه برای از بین بردن هرگونه آلودگی نوری برای بیدار نگه داشتن فرد است. جلوگیری از سر و صدا مشگل تر است ، اما بیرون بردن وسایل برقی صدا دار و بی صدا کردن

موبایل و هرگونه دستگاه های الکترونیکی در خارج از اتاق خواب روش خوبی برای اطمینان از عدم اختلال در خواب است.روتختی هایی که از جنس مواد طبیعی مانند پنبه خالص هستند روش خوبی برای مطمئن شدن از این موضوع است که سالمند در طول شب احساس گرما نمی کند. در ادامه به بررسی سایر علل بروز خستگی در سالمندان اشاره می شود:

مشکلات تیروئید

کم کاری تیروئید با افزایش سن بیشتر دیده می شود و با عملکرد کم تیروئید نسبت به حالت طبیعی مشخص می شود. کسانی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند ممکن است همراه با افزایش وزن، یبوست ، ریزش مو همچنین دچار خستگی شوند.

اختلالات التهابی

بیماری های مرتبط با التهاب ، مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس ، می تواند باعث خستگی و همچنین سفتی و درد مفاصل شود.

سرطان

سلول های سرطانی به سرعت رشد و گسترش می یابند ، که می تواند از بسیاری از منابع انرژی فرد استفاده کرده و فرد سالمند احساس خستگی کند.

سندرم خستگی مزمن

سندرم خستگی مزمن دلیل شناخته شده ای ندارد اما می تواند باعث شود که یک فرد سالمند در طی ماهها و سالها به طور مداوم احساس خستگی را تجربه کند.

عفونت مزمن

عفونت های مزمن مانند سل و HIV می توانند باعث خستگی قابل توجهی در بیماران شوند.
کلیه این موارد باید تحت نظر پزشک قرار گیرد و برای تشخیص به موقع ودرمان آنها در اسرع وقت اقدام شود. بنابراین وجود خستگی در فرد سالمند علل مختلفی دارد و نباید ساده انگاشته شود.

مرکز پرستاری پرستار اول با داشتن کادری حرفه ای و کارآزموده در زمینه ارئه خدمات پرستری در منزل به صورت شبانه روزی در خدمت شما عزیزان است برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید .