راهکارهایی برای دیابت در سالمندان

دیابت در سالمندان در اثر عواملی همچون افزایش شیوع چاقی ناشی از شکل نادرست زندگی شهرنشینی و افزایش سن جوامع بشری، در جهان به سرعت رو به افزایش است و متاسفانه این افزایش در کشورهای در حال توسعه از جمله در کشور ما چشمگیرتر است، چنان که در حال حاضر حدود 200 میلیون نفر در دنیا و بالغ بر 3 میلیون نفر در ایران به این بیماری مبتلا هستند. دیابت در سالمندان تعداد زیادی از افراد را درگیر کرده است. عوارض دیابت مانند اختلالات بینایی، حملات قلبی -عروقی، قطع پا و یا نارسایی کلیوی می باشد. همان طوری که قبلا ذکر شد شیوع دیابت در سنین بالا بیشتر مشاهده شده است به طوری که از 4/1 درصد در سنین 25-44 سالگی به بیش از 10 درصد در سنین بالای 65 سال می رسد. شما به عنوان پرستار سالمند که وظیفه پرستاری از سالمند را بر عهده دارید می بایستی با این آمار و ارقام آشنا باشید.

درمان دیابت در سالمندان چگونه است؟

درمان و کنترل دیابت در سالمندان مشکلاتی دارد چرا که معمولا این افراد به بیماری های دیگری نیز مبتلا هستند که منجر به مشکل تر شدن کنترل قند خون می شود. ممکن است بیمار صرفا مبتلا به دیابت باشد ولی به دلیل سن و ابتلا چند ساله به دیابت، دچار عوارض دیابت در سالمندی شده باشد. به هر حال در صورتی که بیمار مبتلا به دیابت تحت مراقبت پزشکی مناسب قرار گیرد و همکاری خوبی هم با پزشک و مراقب سالمند خود داشته باشد، کنترل مناسب قند خون وی امکان پذیر خواهد بود.

علایم دیابت در سالمندان چگونه است؟

در سالمندان به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با سن، بعضی از علائم دیابت مخفی مانده و یا تشخیص آنها مشکل می شود. علائم کلاسیک دیابت در سالمندان تشنگی مکرر، افزایش حجم و تکرر ادرار و نیز کاهش وزن علیرغم پرخوری هستند. افراد سالمند معمولا دچار این علائم نمی شوند اما ممکن است بی حال و مریض احوال باشند و یا با وجود اشتهای طبیعی، وزنشان به تدریج کم شود. دیابت یک بیماری مزمن و جدی است که نیاز به مراقبت و نظارت مداوم جهت تنظیم قند خون و پیشگیری از بروز عوارض ناشی از قند خون بالا دارد.

معیارهای تشخیص دیابت در سالمندان چیست؟

معیارهای آزمایشگاهی تشخیص دیابت در سالمندان مشابه سایر گروهای سنی هستند. از علائم آغازین حمله افت قندخون می توان به این علائم اشاره نمود: اعتشاش شعور (گیجی) یا فراموشی، رنگ پریدگی، تعریق، عدم تمرکز حواس، تحریک پذیری، گزگز و مومور دور لب، افت دمای بدن، کابوس شبانه و بی خوابی. انجام حرکات و فعالیت هایی که بیمار به آنها عادت ندارد می تواند باعث افت قندخون شود مثلا با انجام کارهای باغبانی در یک روز آفتابی، ممکن است چنین حالتی رخ دهد.

برنامه های غذایی  دیابت در سالمندان چگونه باید باشد؟

توجه به برنامه غذایی مربوط سالمند مبتلا به دیابت بسیار مهم است. سالمندان به سهولت دچار کم آبی می شوند زیرا ممکن است نتوانند مایعات کافی بنوشند تا آبی را که از طریق ادرار دفع شده جایگزین نمایند در نتیجه به دنبال بالا رفتن قندخون و کم آبی علائمی مانند خستگی، خواب آلودگی، گیجی و آشفتگی در آن ها پدیدار می شود. در مورد نکات تغذیه ای دیابت در سالمندان باید به موارد زیر دقت شود:

هرگز از مصرف میان وعده غاقل نشوید
میان وعده دو عدد خرما، یک لیوان شیر یا ماست
در طول روز به اندازه کافی مایعات ساده بنوشند تا به یبوست دچارنشوند
مصرف سبزیجات
مصرف میوه جات

آیا سالمند دیابتی به مراقبت های ویژه ای نیاز دارند؟

مراقب سالمند دیابتی: سالمند دیابتی به دلیل مسائل مرتبط با افزایش سن، علاوه بر مراقبت های کلی به مراقبت های ویژه ای هم نیازمند است. هر فرد سالمند باید داروهایی که دکتر تجویز کرده باید همراه داشته باشد. تمیز نگه داشتن تمام قسمت های بدن بیمار بسیار مهم است زیرا میکروب می تواند از راه ترک های کوچک پوست به داخل بدن راه یافته و عفونت جدی ایجاد کند. علاوه بر این مراقبت های عمومی باید مراقبت های ویژه هم اتخاذ شود:

مراقبت از چشمان: بیشتر سالمندان به علت مشکلات بینایی نیاز به عینک دارند ولی یکی از علائم بیماران دیابتی ضعیف شدن بیش از حد چشمان می باشد که باید به پزشک مراجعه شود
مراقبت از پاها: یکی از دلایل شایع این بیماری بستری شدن بیماران در بیمارستان است که از علائم آن زخم شدن اجزای بدن و پاهای بیمار است. پاها باید هر روز وارسی شود و ماساژ داده شود. و باید هر روز چندین شسته و خشک شود و با وازلین یا کرم های مرطوب کننده چرب شوند.